İran, Çin, Rusya ve Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) “Yeni Büyük Oyun” sahası olan Afganistan, günümüz itibarıyla önemli bir stratejik merkezdir. Bu aktörlerin çatışmaları ve/veya Afganistan üzerinde olumsuz etkiler doğurabilecek birtakım eylem ve kararları, söz konusu ülkenin pozisyonu etkilemektedir. Bunun bir örneği olarak; Rusya ve İran’ın ABD ve Kuzey Atlantik İşbirliği Örgütü (NATO) askerlerinin (daha önce Rusya işgali örneğindeki gibi) Afganistan’da kaybeden taraf olarak ülkeyi terk etmesini sağlamaya yönelik çabaları gösterilebilir. Afganistan, Pakistan tarafından körüklenen terörizmden ve Pakistan’ın siyasi ve ekonomik büyümesinden ciddi olarak etkilenmektedir. Bu hususlar yakın gelecekte büyük olasılıkla bölgenin barış ve güvenliği noktasında büyük etkiye sahip olacaktır.
Rusya’nın olduğu kadar Afganistan’ın da stratejik bir ortağı olan İran, iki kötü arasından değerlendirme yapması gerektiğinde Taliban’ın Devlet’ül Irak ve’ş Şam’a (DEAŞ) nazaran daha az riskli bir aktör olduğuna inanmaktadır. Afganistan’ın güvenliğinin Taliban’ı desteklemeyi amaçlayan Rus ve İran eylemlerinden dolayı olumsuz etkilenmesi muhtemeldir.
Bununla birlikte Afganistan; Ortadoğu, Orta Asya ve Güney Asya arasında bir köprü vazifesini üstlenmesinden dolayı ticaret, ulaşım ve enerji koridorlarının kavşak noktası olması adına büyük bir potansiyele sahiptir. Afganistan’ın geniş ve zengin doğal kaynakları, çok boyutlu ticari fayda sağlayan ve diğer aktörlerin ilgisini çeken tahrik unsurları olabilir. Ancak bunlardan herhangi birine ulaşmak için yalnızca Afganistan’da değil bütün bölgede istikrar hâkim kılınmalıdır. Afganistan’daki istikrar, ancak küresel güçler arasındaki çıkar çatışmaları giderildiğinde ve İran’ın bölgedeki istikrarı bozan politikaları durdurulduğunda hayata geçirilebilir.
