Tarih:

Paylaş:

Türkiye’den ABD’ye: “Ankara mı, Menbiç mi?”

Benzer İçerikler

Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) ve Özgür Suriye Ordusu’nun (ÖSO) El Bab’ın kalbine yerleşmesiyle birlikte Türkiye ve ABD arasında Menbiç/Münbiç krizi tırmanmaya başlamış durumda. Üst üste yapılan karşılıklı açıklamalar şu an için “kontrollü” bir seyir izliyor gibi görünse de, her iki tarafın kararlı tutumu farklı olasılıklara da işaret etmiyor değil.
2003’te yaşanan 1 Mart Tezkeresi krizi sonrası yaşanan artçı krizler, başta “Çuval Krizi” olmak üzere bu bağlamda hafif kalabilir. Çünkü Türkiye ve ABD ile birlikte artık Ortadoğu merkezli şekillenmeye başlayan uluslararası dengeler-ittifaklar eskisi gibi değil. Yani, köprünün altından çok sular akmış durumda…
Daha da önemlisi, Türkiye’nin ortaya koyduğu yeni güvenlik doktrini çok net. Türkiye de, aynen ABD gibi önleyici meşru müdafaa doktrinini dış siyasetinde ve güvenlik politikalarında esas almış durumda.
24 Ağustos 2016’ta “Fırat Kalkanı Operasyonu” çerçevesinde Cerablus üzerinden Suriye’ye girişi ve Türkiye’nin milli çıkarlarının gerektirmesi halinde “Dicle Kalkanı Operasyonu”nun da başlatılabileceğine yönelik 19 Ekim 2016’da, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’ndeki güvenlik zirvesi ve Bakanlar Kurulu toplantıları sonrası yapılan açıklama bu anlamda oldukça önemli bir adımdı.
Bu Coğrafya Sahipsiz Değil!
Burada altı çizilmesi gereken bir diğer husus ise, bu açıklamanın Türkmeneli Dernekleri Federasyonu Başkanı Aydın Beyatlı’nın Fırat Kalkanı Operasyonu ile Cerablus’un DAEŞ/IŞİD’den
temizlendiğine dikkati çekerek; “Irak halkları da Türk ordusunu aynı heyecanla beklemektedir. Iraklılar olarak ‘Dicle Kalkanı’nın başlamasını arzuluyoruz” çağrısından sonra yapılmış olmasıydı.
Dolayısıyla Ankara’nın bu çıkışı; bundan sonraki süreçte Yeni Türkiye’nin coğrafyanın, coğrafyadaki milli iradenin sesine güçlü bir şekilde kulak vermeye başladığını ve bu tür çağrılara artık kayıtsız kalmayacağını göstermekteydi. Nitekim Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bu bağlamda önemli bir çıkışı 26 Ekim 2016’da gerçekleşti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin “yeni güvenlik anlayışı” üzerinde durarak, öncelikle, “Artık tehditlerin kapıya dayanmasının beklenmeyip tehditlerin kaynağında imha edileceğini” bir kez daha belirtti. Söz konusu konuşmasında Türkiye’nin Suriye ve Irak’taki varlığını da yeni güvenlik anlayışının bir sonucu olarak ifade etti.
 “Artık iş kapıya geldikten sonra müdahale etme dönemi bitti. Şimdi bataklığı kurutma döneminin yaşandığı bir sürecin içerisindeyiz. Bu olay nerede, şurada; orada bütün iş bitecek. Öyle sabredelim, bekleyelim, buraya gelsin ondan sonra müdahale edelim; yok, o geçti” ifadelerini de kullanan Cumhurbaşkanı Erdoğan; El Bab’dan sonraki hedefi de Menbiç olarak o günkü konuşmasında açıklamıştı.
Menbiç hedefi sadece 26 Ekim’deki açıklamayla kalmadı. 3 Aralık 2016’da, yeni yılın ilk günlerinde, 5 Ocak 2017’de ve sonrasında yapılan konuşmalarda da gerek Cumhurbaşkanı Erdoğan gerekse de Başbakan Yıldırım tarafından dile getirildi. Arzu edenler, 1, 12 ve 17 Şubat tarihlerinde de yapılan: “El Bab operasyonu kısa sürede bitecek. Menbiç başta olmak üzere bölgeyi terör örgütlerinden temizlemekte kararlıyız. El Bab sonrası hedef Menbiç/Münbiç” şeklinde basında yer alan haberlere bakabilirler.
BOP’un Suriye’deki Kritik Adresi: Menbiç
ABD, Türkiye’nin Menbiç’teki kararlılığının farkında. Fakat Menbiç’ten kolay kolay vazgeçmesi mümkün değil. Çünkü ABD’nin Menbiç’i gözden çıkarması şu anlama geliyor: BOP’tan vazgeçmek.
Oysa, ABD, bölgede bir “BOP Kürdistan’ı” ile hem Türkiye’nin Ortadoğu ile irtibatını kesmek ve onu kontrol altında tutmak hem de coğrafyayı en az bir elli yıl savaşın içine itecek bir kaos ortamına çekmek istiyor.
Bunun için de ABD Türkiye’yi yine DAEŞ üzerinden köşeye sıkıştırmak istiyor. ABD Merkez Kuvvetler (CENTCOM) Komutanı Joseph Votel’ın Türkiye’nin Suriye’nin Menbiç bölgesinde bulunan Kürt güçlere saldırmasının DAEŞ’e karşı mücadeleyi zorlaştırabileceğini ifade etmesi bu bağlamda oldukça dikkat çekici. Yani ABD şunu söylemeye çalışıyor: Türkiye’nin PYD/YPG/PKK’ya vurması, DAEŞ’e destek ile eşdeğer olacaktır. Böylece Türkiye’ye yönelik olası bir müdahalenin meşru zeminini oluşturmaya yönelik bir algı operasyonu çekiyor.
Dolayısıyla mevzu sadece PYD/YPG/PKK/DAEŞ değil. Bunun bu şekilde görülmesi ve ona göre tedbir alınması gerekiyor.
Türkiye açıkçası bu oyunun farkında. Nitekim Cumhurbaşkanı Erdoğan 14 Ekim’de yaptığı bir konuşmada aynen şu cümleleri kuruyor: “…oyun başka, tuzak başka. Oyun bizim üzerimizde oynanıyor. Kusura bakmasınlar biz bu oyuna ne Suriye, ne Irak’ta pirim vermeyeceğiz. Siz bize yetki verdikçe üzerine gideceğiz. Biz PYD ve YPG’ye silah desteği vermeye devam edeceğiz diyorlar. Yazıklar olsun! Senin NATO’da ortağın PYD mi, YPG mi, Türkiye mi? Eğer Türkiye ise bizimle masaya oturacaksın, adımı da bizimle atacaksın. Eğer diyorsak ki, yanlış yapıyorsunuz, DEAŞ ile terör örgütleriyle mücadele etmek istiyorsanız bizimle işbirliği yapacaksınız. Biz bu işi bitiririz. Biz her terör örgütünden ihaneti, alçaklığı, kahpeliği bekliyoruz ve hazırlığımızı yapmaya başlıyoruz.”
ABD, Suriye’de Hibrid Savaşlardaki Yerini Alıyor!
Burada Türkiye’nin yalnız olduğunu düşünenler yine büyük bir hata içerisindedir. Türkiye-Rusya ikilisini 24 Kasım 2015 krizi sonrası 27 Haziran 2016’da tekrar derin bir stratejik işbirliğine sürükleyen nedenler unutulmuş gibi gözükmektedir.
Türkiye ve Rusya her şeyden önce 16 Kasım 2001 tarihli antlaşmada ortaya koydukları hedeflerden geri adım atmış değiller. Burada en büyük tehdit Büyük Ortadoğu Projesi. Dolayısıyla,Türkiye ve Rusya BOP’un gerçekleşmemesi noktasında her türlü araçlarla/terör yapılanmalarıyla mücadele edeceklerini çok net ortaya koymaktadırlar. Türkiye ve Rusya’nın sahada yürüttükleri hibrid savaş bunun en somut göstergesidir.
Ve anlaşılan o ki, ABD de YPG/PYD/PKK terör yapılanması ile hibrit savaşa girme kararı almış görünüyor. Dolayısıyla önümüzdeki süreç Suriye-Irak merkezli yoğun hibrit savaşlara sahne olacağa benziyor.
Prof. Dr. Mehmet Seyfettin EROL
Prof. Dr. Mehmet Seyfettin EROLhttps://www.ankasam.org/author/mse/?lang=en
1969 Dörtyol-Hatay doğumlu olan Prof. Dr. Mehmet Seyfettin Erol, Boğaziçi Üniversitesi (BÜ) Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden 1993 yılında mezun oldu. BÜ’de 1995 yılında Yüksek Lisans çalışmasını tamamlayan Erol, aynı yıl BÜ’de doktora programına kabul edildi. Ankara Üniversitesi’nde doktorasını 2005’de tamamlayan Erol, 2009 yılında “Uluslararası İlişkiler” alanında doçent ve 2014 yılında da Profesörlük unvanlarını aldı. 2000-2006 tarihleri arasında Avrasya Stratejik Araştırmaları Merkezi (ASAM)’nde görev yapan Erol, 2009 yılında Stratejik Düşünce Enstitüsü’nün (SDE) Kurucu Başkanlığı ve Yönetim Kurulu Üyeliği görevlerinde bulundu. Uluslararası Strateji ve Güvenlik Araştırmaları Merkezi (USGAM)’nin de kurucu başkanı olan Prof. Erol, Yeni Türkiye Stratejik Araştırmalar Merkezi (YTSAM) Uluslararası İlişkiler Enstitüsü Başkanlığını da yürütmektedir. Prof. Erol, Gazi Üniversitesi Stratejik Araştırmalar Merkezi (GAZİSAM) Müdürlüğü görevinde de bulunmuştur. 2007 yılında Türk Dünyası Yazarlar ve Sanatçılar Vakfı “Türk Dünyası Hizmet Ödülü”nü alan Prof. Erol, akademik anlamdaki çalışmaları ve medyadaki faaliyetlerinden dolayı çok sayıda ödüle layık görülmüştür. Bunlardan bazıları şu şekilde sıralanabilir: 2013 yılında Çağdaş Demokratlar Birliği Derneği tarafından “Yılın Yazılı Medya Ödülü”, 2015 yılında “APM 10. Yıl Hizmet Ödülü”, Türkiye Yazarlar Birliği tarafından “2015 Yılın Basın-Fikir Ödülü”, Anadolu Köy Korucuları ve Şehit Aileleri “2016 Gönül Elçileri Medya Onur Ödülü”, Yörük Türkmen Federasyonları tarafından verilen “2016 Türkiye Onur Ödülü”. Prof. Erol’un 15 kitap çalışması bulunmaktadır. Bunlardan bazılarının isimleri şu şekildedir: “Hayalden Gerçeğe Türk Birleşik Devletleri”, “Türkiye-AB İlişkileri: Dış Politika ve İç Yapı Sorunsalları”, “Avrasya’da Yeni Büyük Oyun”, “Türk Dış Politikasında Strateji Arayışları”, “Türk Dış Politikasında Güvenlik Arayışları”, “Türkiye Cumhuriyeti-Rusya Federasyonu İlişkileri”, “Sıcak Barışın Soğuk Örgütü Yeni NATO”, “Dış Politika Analizinde Teorik Yaklaşımlar: Türk Dış Politikası Örneği”, “Krizler ve Kriz Yönetimi: Aktörler ve Örnek Olaylar”, “Kazakistan” ve “Uluslararası İlişkilerde Güncel Sorunlar”. 2002’den bu yana TRT Türkiye’nin sesi ve TRT Radyo 1 (Ankara Radyosu) “Avrasya Gündemi”, “Stratejik Bakış”, “Küresel Bakış”, “Analiz”, “Dosya”, “Haber Masası”, “Gündemin Öteki Yüzü” gibi radyo programlarını gerçekleştirmiş olan Prof. Erol, TRT INT televizyonunda 2004-2007 yılları arasında Arayış, 2007-2010 yılları arasında Kanal A televizyonunda “Sınır Ötesi” ve 2020-2021’de de BBN TÜRK televizyonunda “Dış Politika Gündemi” programlarını yaptı. 2012-2018 yılları arasında Millî Gazete’de “Arayış” adlı köşesinde dış politika yazıları yayımlanan Prof. Erol’un ulusal-uluslararası medyada çok sayıda televizyon, radyo, gazete, haber siteleri ve dergide uzmanlığı dahilinde görüşlerine de başvurulmaktadır. 2006-2018 yılları arasında Gazi Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde ve Ankara Üniversitesi Latin Amerika Araştırmaları Merkezi’nde (LAMER) de dersler veren Prof. Erol, 2018’den bu yana Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde öğretim üyesi olarak akademik kariyerini devam ettirmektedir. Çok sayıda dergi ve gazetede yazıları-değerlendirmeleri yayımlanan; Avrasya Dosyası, Stratejik Analiz, Stratejik Düşünce, Gazi Bölgesel Çalışmalar, The Journal of SSPS, Karadeniz Araştırmaları, gibi akademik dergilerde editörlük faaliyetlerinde bulunan Prof. Erol, Bölgesel Araştırmalar, Uluslararası Kriz ve Siyaset Araştırmaları, Gazi Akademik Bakış, Ege Üniversitesi Türk Dünyası İncelemeleri, Demokrasi Platformu dergilerinin editörlüklerini hali hazırda yürütmektedir. 2016’dan bu yana Ankara Kriz ve Siyaset Araştırmaları Merkezi (ANKASAM) Kurucu Başkanı olarak çalışmalarını devam ettiren Prof. Erol, evli ve üç çocuk babasıdır.