Ankara Kriz ve Siyaset Araştırmaları Merkezi (ANKASAM), küreselleşen dünyada farklı kültürel geçmişlere sahip iş ortaklarıyla etkili iletişim kurma yöntemlerini, dijitalleşme ve yapay zekânın kültürlerarası iş iletişimine etkisini ve güven inşa etmede en uygun iletişim tarzlarını değerlendirmek üzere Kazakistan KIMEP Üniversitesi’nden Doç. Dr. Maganat Shegebayevile gerçekleştirdiği röportajı dikkatlerinize sunmaktadır.
1. Farklı kültürel geçmişlere sahip iş ortaklarıyla etkili iletişim kurmanın en iyi yolları nelerdir?
Günümüzün hızla küreselleşen, ancak aynı zamanda son derece çeşitlilik gösteren dünyasında etkili iletişim kurmanın en iyi yolu öncelikle evrensel olarak paylaşılan geleneksel, insani ve yumuşak becerilere başvurmaktır. Bu beceriler, karşılıklı saygı göstermek, aktif dinleme yapmak, empati kurmak ve duygusal zekâyı uygulamak gibi unsurları içermekle birlikte bunlarla sınırlı değildir. Elbette dikkat edilmesi gereken bazı özel hususlar da bulunmaktadır; örneğin kültürel özellikler (düşük veya yüksek bağlamlı kültür gibi), sözsüz iletişim araçları, bir konuşmayı başlatma ve yönlendirme gibi unsurlar kültürden kültüre farklılık gösterebilmektedir. Bununla birlikte temel insani beceriler oldukça önemli bir rol oynamaktadır. Bu becerilerin yaşam boyu süren sürekli öğrenme ve gelişim sürecinin bir parçası olarak geliştirilebileceğine inanıyorum. Bu nedenle yerel kültürün, toplumsal kurumların ve eğitim kuruluşlarının rolü büyük önem taşımaktadır. Zira bu kurumlar, başarılı iletişim kalıplarını belirleyerek rehberlik etmekte ve model oluşturmaktadır.
2. Deneyimleriniz doğrultusunda dijitalleşme ve yapay zeka, kültürlerarası iş iletişimini nasıl etkilemektedir?
Teknolojik gelişmelerin bir tehdit olarak değil, bir fırsat olarak değerlendirilmesi gerektiğini düşünüyorum. Son yüz yıla baktığımızda, medya ve iletişim alanındaki çeşitli araçların ağ kurma ihtiyacının yerini tam anlamıyla almadığını, aksine bu süreci daha kolay, hızlı ve etkileşimli hale getirdiğini görüyoruz. Ancak gerçek insan etkileşimine duyulan gereksinim hala varlığını sürdürmekte olup her zaman da devam edecektir. Bu durum, resmi e-postalar ve anlık mesajlaşma araçlarının yaygın olduğu bir dönemde, el yazısıyla yazılmış samimi kartpostallar göndermeye benzetilebilir. Gelişmiş teknolojik araçlar olarak dijitalleşme ve yapay zeka ürünleri, iletişim olanaklarını yeni seviyelere, uzaklıklara ve gerçekliklere taşıyabilir (örneğin, yüksek kaliteli eşzamanlı çeviri veya artırılmış belge yönetim işlevleri aracılığıyla). Ancak iletişimin dilbilimsel, etik ve kültürel inceliklerini sağlamak hâlâ insana düşen bir görevdir.
3.Sizce farklı kültürel geçmişlere sahip ekipler arasında güven inşa etmek için nasıl bir iletişim tarzı benimsenmelidir?
Profesyonel bir ortamda, farklı kültürel geçmişlere sahip bireyler veya ekipler için iletişim ve ağ kurmak için şu unsurlar gereklidir:
- Güven
- Açıklık
- Karşılıklı saygı
- Nezaket
İletişimi bu unsurlar temelinde inşa etmek, başarılı bir strateji olacaktır. Bu süreç, kültürel farkındalığın artırılmasını, dil öğrenmeyi, okumayı, analiz etmeyi, edinilen becerileri pratikte uygulamayı ve daha birçok faaliyeti gerektirebilir. Ancak uzun vadede bu çabalar sadece rekabet avantajı sağlamakla kalmayacak, aynı zamanda bireyi gerçek anlamda küresel bir vatandaş haline getirecektir.