Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in yakın müttefiki ve Çeçenistan bölgesinin lideri Ramzan Kadirov, 2024 yılının Mart ayında yapılması planlanan başkanlık seçimlerinin Ukrayna’daki savaş nedeniyle ertelenmesini veya sadece Putin’in aday olmasını önermiştir.[1]
Bu öneri, Rusya’da demokratik süreçlerin meşruiyetini ve çok adaylı seçimlerin önemini gözler önüne sermektedir. Demokrasi, çeşitli adayların ve farklı görüşlerin halk tarafından değerlendirilmesine dayalıdır. Rusya’da seçimlerin sadece bir adayla sınırlanması, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Avrupa Birliği (AB) tarafından yani Batı Bloğu düşüncesinde demokratik ilkelere aykırı olarak gösterilebilir. Aynı zamanda bu teklif, siyasi çeşitliliği ve katılımcılığı zayıflatması iddiasıyla da Batı tarafından kullanılabilir.
Putin, Cumhurbaşkanlığı Seçimlerine aday olup olmayacağını en erken Aralık 2023 tarihinde açıklayacağını belirtmiştir. Putin’in seçimleri kazanmasına ve Kremlin’de kalmasına neredeyse kesin gözüyle bakılmaktadır. Ancak Rusya’nın Ukrayna’daki savaşta istediklerini tam olarak elde edememesi, olayları daha az öngörülebilir hale getirmiştir ve Moskova’nın “özel askeri operasyon” olarak adlandırdığı bu savaş, Putin için büyük bir zorluk haline gelmiştir.[2]
Batı’nın gözünde Putin’in uzun süredir iktidarda olması ve muhalefeti bastırması, demokratik süreçlerin sağlıklı işleyişini tehdit etmektedir. Batı’ya göre; Putin’in bu kadar uzun süre iktidarda kalması, demokrasinin temel prensiplerine ters düşmektedir ve siyasi çeşitliliği azaltabilir. Demokratik toplumlarda, halkın farklı liderler ve parti seçenekleri arasında seçim yapma hakkı vardır ve bu seçenekler halkın çıkarlarına daha iyi hizmet etmek için yarışmalıdır.
RİA Novosti gazetesi, Kadirov’un 7 Ekim 2023 günü Putin’in doğum gününü kutlamak için Çeçenistan’ın başkenti Grozny’de 25,000 kişilik bir mitingde konuştuğunu bildirmiştir.[3] Kadirov, şu ifadeleri kullanmıştır:[4]
“Önerim şu ki, şu anda ‘özel askeri operasyon’ devam ederken, seçimlerde tek bir adayımızın olacağına oy birliğiyle karar verelim. Bu kişi de Vladimir Vladimiroviç Putin olsun. Ya da geçici olarak seçimleri erteleyelim, çünkü bugün ülkemizi savunabilecek başka kimse yok.”
Kadirov, Ukrayna’da savaş başladığından beri Putin’in müttefikliğini yapan bir Çeçen liderdir. Ukrayna’daki savaş, Putin’in iç siyasetteki en büyük zorluğu haline gelmiştir. Rusya’nın Ukrayna’yı hızla kontrol altına almak ve Batı’ya yaklaşma girişimlerini engellemek yerine Ukrayna’nın sadece beşte birinden azını kontrol edebilmesi, cephe hatlarının sabit kalması, askeri harcamaların yükselmesi ve yüz binlerce Rus askerinin savaştan kaçması, Moskova için oldukça sorunlu bir duruma işaret etmektedir.
Ukrayna’daki savaşın Rusya’nın iç siyasetini nasıl etkileyeceği belirsizdir. Ancak bu durumun Rusya’nın uluslararası ilişkilerine ve ekonomisine olumsuz etkileri olduğu açıktır. Uluslararası arenada yaşanan bu tür olaylar, liderlerin iç politikalarını yeniden şekillendirmesine ve seçim stratejilerini değiştirmesine neden olabilir.
Batı, Moskova’ya kapsamlı ekonomik yaptırımlar uygulamış, Ukrayna’ya büyük maliyetlerle silah sağlamış ve böylece ittifak içindeki dayanışmayı güçlendirmiştir.
Sonuç olarak Ukrayna’daki savaşın Rusya’nın siyasi manevra alanını ve seçim stratejilerini nasıl etkileyeceği henüz net değildir. Fakat bu tür olayların, iç siyasetin yanı sıra dış ilişkileri de büyük ölçüde etkileyebileceği unutulmamalıdır.
[1] “Kadyrov Suggests Postponing Russia Presidential Election, or Excluding Rivals to Putin”, Reuters, https://www.reuters.com/world/europe/putin-ally-suggests-postponing-march-presidential-election-or-excluding-rivals-2023-10-07/, (Erişim Tarihi: 09.10.2023).
[2] “Chechen Leader Says Russian Presidential Election Should Be Postponed Or Limited To Putin As Single Candidate”, Radio Free Europe Raido Liberty, https://www.rferl.org/a/russia-kadyrov-elections-postponed-putin/32628115.html, (Erişim Tarihi: 09.10.2023).
[3] “Kadyrov Suggests Postponing Russia Presidential Election, or Excluding Rivals to Putin”, Reuters, https://www.reuters.com/world/europe/putin-ally-suggests-postponing-march-presidential-election-or-excluding-rivals-2023-10-07/, (Erişim Tarihi: 09.10.2023).
[4] “Putin Ally Suggests Postponing March Presidential Election, or Excluding Rivals”, BDNews24, https://bdnews24.com/world/europe/er2wktnpft, (Erişim Tarihi: 09.10.2023).
