Dünyada bazı devletlerin ve özellikle Pasifik ada ülkelerinin Tayvan’ı desteklemeleri dikkat çekmektedir. 2024 yılının başında Nauru’nun Tayvan’la müttefiklik ilişkisini sonlandırmasının ardından Tayvan’ın yalnızca üç müttefiki kalmıştır. Bunlardan Marshall Adaları ve Palau, uzun süredir Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile savunma ve finansman anlaşmalarına sahipken; Tuvalu, 2023 yılının Kasım ayında Avustralya’yla güvenlik ve göç anlaşması yapmıştır.
2019 yılından bu yana Tayvan’ın bölgedeki müttefikleri altıdan üçe düşmüştür. Bu durum, artan ABD-Çin rekabeti, güvenlik bağları ve altyapı ile finansman teklifleri konusundaki mücadelelerle birlikte gerçekleşmiştir. “Pasifik Adaları Forumu” blokundaki kalan 15 ülke ise Çin’le diplomatik ilişkilere sahiptir.
Marshall Adaları, Tayvan’la olan bağlarının “sağlam” olduğunu ve karşılıklı çıkarlara dayandığını belirtmektedir. Konuyla ilgili yapılan resmi bir açıklamada, “Marshall Adaları Cumhuriyeti, Tayvan’la demokratik prensiplerin teşviki konusunda vazgeçilmez bir ortak olarak güçlü ilişkiyi değerli bulmaktadır” ifadelerine yer verilmiştir. “Aynı zamanda tüm ülkelerin egemenliğini içtenlikle saygı duyarak barış ve istikrarın tüm ülkeler için sürdürülebilir olması amacıyla diğer uluslarla açık ve dostane bir diyalog geliştirmeye devam edeceğiz” denilmiştir.
Tuvalu Hükümeti ise Tayvan’ın Başkanı Lai Ching-te’yi göreve başladığı dönemde tebrik etmiştir. Palau ise “iyi bir arkadaş” olarak nitelendirdiği Tayvan’ın yanında durduğunu ve ülkelerin “zorlama olmadan” diplomatik ilişkiler kurabileceğini eklemiştir. Dahası Palau Devlet Başkanı Surangel Whipps, ülkesinin Tayvan’la olan “sağlam ittifakını en kısa sürede daha da güçlendirmek istediğini” belirten bir mektup yazmıştır.
Tayvan’ın Pasifik Adaları’ndaki diplomatik izolasyonu, küresel güç mücadeleleri ve bölgesel dinamiklerle yakından ilişkilidir. Nauru’nun Tayvan’la ilişkileri kesmesi, Çin-Tayvan rekabetinin bir yansıması olarak değerlendirilebilir. Nauru’nun kararı, bölgedeki diğer ülkelerin de benzer adımlar atma olasılığını artırabilir. Marshall Adaları ve Palau gibi ABD’yle güçlü savunma ve finansman bağlarına sahip ülkelerin Tayvan’la olan bağları, bölgedeki dengeyi etkileyebilir. ABD’nin Pasifik Adaları’ndaki varlığı, Çin’in bölgedeki nüfuzunu sınırlama amacını taşıyabilir.
Sonuç olarak Tayvan’ın diplomasi alanında karşılaştığı zorluklar, uluslararası toplumun Çin’in “tek Çin” ilkesine olan sıkı bağlılığını yansıtmaktadır. Tayvan, diplomatik ilişkilerde yalnızca birkaç ülke tarafından resmi olarak tanınmaktadır. Yine de Tayvan, bir dizi ülke ve bölgesel güçle gayri resmi ilişkiler kurmuştur. “Tayvan İlişkileri Yasası” kapsamında ABD, Tayvan’a en fazla yardımda bulunan diplomatik ve askeri müttefik olarak nitelendirilebilir. Aynı şekilde Japonya, coğrafi açından yakınında bulunan Tayvan’ın güvenliğine önem vermekte ve bu konuda ABD’yle birlikte işbirliği yapmaktadır.
Bunların dışında bazı Karayip ve Latin Amerika ülkeleri ve Pasifik ada ülkeleri, Tayvan’ın müttefikleri arasında kabul edilmektedir. Özellikle az gelişmiş ülkelerin Tayvan’la müttefiklik ilişkileri, genellikle Çin’le olan bağları sebebiyle gayri resmi veya sınırlı kalmaktadır. Çin’in uluslararası arenadaki yükselişi devam ettiği müddetçe Tayvan’ın müttefiklerinin giderek azalacağı tahmin edilmektedir.
