Japonya’nın sahil güvenlik yetkilileri, 29 Kasım 2023 tarihinde düşen Amerika Birleşik Devletleri’ne ait (ABD) askeri Osprey uçağından 1 kişinin bulunduğunu belirtmiştir. Bu konuda bilgi veren Sahil Güvenlik Sözcüsü Kazuo Ogawa, kazanın nedeninin ve uçaktaki diğer kişilerin durumunun bilinmediğini söylemiştir.[1]
Japonya Sahil Güvenlik Birimi, Kyushu Adası’nın güneyindeki Yakushima açıklarında bir balıkçı teknesinden acil çağrı aldığını açıklamıştı. Olay yerine giden Japonya sahil güvenlik uçakları ve devriye botları, uçağa ait olduğuna inanılan gri renkli enkaz parçaları ve durumu bilinmeyen bir kişiyi bulmuştur.[2]
ABD Ordusu’nun bir parçası olan Osprey, bir helikopter gibi kalkıp inebilen ve aynı zamanda pervanelerini öne çevirip uçak gibi çok daha hızlı seyahat edebilen hibrit bir uçaktır. Uçağın farklı versiyonları ABD Deniz Kuvvetleri, Donanma ve Hava Kuvvetleri tarafından kullanılmaktadır. Japonya, uçağın ABD Deniz Kuvvetleri Hava Üssü Iwakuni’den hareket ettiğini ve Okinawa’daki Kadena Hava Üssü’ne giderken düştüğünü söylemiştir. Uçağın, görünüşe göre, Yakushima Havaalanı’na acil bir iniş yapmaya çalıştığı, ancak bunu başaramadığı belirtilmiştir.[3]
ABD ve Japon yetkilileri, uçağın Tokyo’nun batısındaki Yokota Hava Üssü’ne ait olduğunu söylemiştir. Yokota’daki ABD Hava Kuvvetleri yetkilileri, bilgileri doğrulamaya çalıştıklarını ve hemen bir açıklama yapmayacaklarını duyurmuştur. ABD Deniz Kuvvetleri’ne ait bir başka Osprey uçağı, Ağustos 2023 tarihinde en az üç kişinin ölümüne ve en az beş kişinin ağır yaralanmasına neden olan çok uluslu bir eğitim tatbikatı sırasında kuzey Avustralya’daki bir adada düşmüştü. Yine 2012 yılından bu yana en az beş Osprey kazası meydana gelmiş ve bu kazalarda en az 19 kişi hayatını kaybetmiştir.[4]
Bu olay, Osprey uçağının güvenilirliği ve kullanımını yeniden gündeme getirmektedir. Osprey, helikopter ve uçak özelliklerini birleştiren bir hibrit uçak olarak öne çıkmaktadır. Ancak daha önceki kazalar ve güvenlik endişeleri bu teknolojinin eleştirilmesine neden olmuştur. Bu tür kazaların nedenleri ve sık sık tekrarlanan sorunlar, askeri hava araçlarındaki teknolojik gelişmelerin incelenmesini gerektirmektedir, denebilir.
Bu olay, ABD ve Japon askeri birimleri arasındaki işbirliğinin ve iletişimin önemini vurgulamaktadır. Olayın nedenleri ve sonuçları konusunda etkili bir iletişim ve bilgi paylaşımı, benzer durumların önlenmesi ve kriz yönetiminde kritik bir rol oynayabilir. İki ülke arasında daha etkili bir bilgi akışı sağlamak için protokollerin gözden geçirilmesi gerekebilir.
Uçağın Yakushima Havaalanı’na acil bir iniş yapmaya çalıştığı belirtilmektedir. Bu, güvenlik protokollerinin ve acil durum müdahalesinin etkinliği açısından değerlendirilebilir. Acil durum inişleri ve kurtarma operasyonları için daha etkili prosedürlerin geliştirilmesi gerekebilir.
Osprey uçaklarıyla ilgili daha önceki kazaların hatırlatılması, bu tür hava araçlarının tasarımı, bakımı ve kullanımı konusunda genel bir endişe yaratmaktadır. Bu olay, bu uçakların güvenliği konusundaki genel bir endişeyi artırabilir ve uluslararası düzeyde bir değerlendirmenin yapılmasını teşvik edebilir.
Bu tür kazalar, askeri eğitim ve tatbikat güvenliğinin sorgulanmasına neden olabilir. Askeri birimler, personelin eğitim düzeyi, tatbikatların planlanması ve yürütülmesi konusundaki protokollere daha fazla odaklanılabilir. Bu tür olaylardan öğrenilmesi gereken derslerin belirlenmesi önemlidir.
Sonuç olarak olayın ardındaki nedenleri ve çözüm yollarını daha iyi anlamak için resmi soruşturmaların sonuçlarını beklemek oldukça önemlidir.
[1] “US Military Osprey Aircraft with 8 Aboard Crashes into the Sea off Southern Japan”, Associated Press News, https://apnews.com/article/japan-us-military-osprey-helicopter-crash-7d704ec5925826593aebcf0e7d1312ca, (Erişim Tarihi: 29.11.2023).
[2] Aynı yer.
[3] Aynı yer.
[4] Aynı yer.
