Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) eski başkanı Donald Trump’ın başkanlığı tekrar kazanması halinde Ukrayna’nın Rusya’ya karşı savaşına yardım için para vermeyeceğini ve bunun savaşın sona ermesini hızlandıracağını söylemiştir. Uzun süredir müttefikinin Beyaz Saray’a geri dönme teklifini destekleyen milliyetçi Başbakan Orban, 8 Mart 2024 tarihinde Florida’da Trump’la bir araya gelmiştir.[i]
Orban, devlet televizyonuna yaptığı açıklamada “Trump, Ukrayna-Rusya Savaşı’na bir kuruş bile vermeyecek ve böylece savaş sona erecek. Zira Ukrayna’nın tek başına ayakları üzerinde duramayacağı aşikâr. Eğer Amerikalılar ve Avrupalılar para ve silah vermezse bu savaş sona erecektir. Amerikalılar para vermezse Avrupalılar bu savaşı kendi başlarına finanse edemezler ve o zaman savaş sona erer.” demiştir.[ii]
Orban, Rus güçlerinin 2022 yılında Ukrayna’ya saldırısından bu yana Kiev’e silah göndermeyi reddetmiş ve Moskova’yla yakın ekonomik bağlarını sürdürmüştür. Avrupa Birliği’nin (AB) Moskova’yı izole etme çabalarına rağmen Orban, ayrıca Ekim 2023 tarihinde Çin’de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le bir araya gelmiştir.[iii]
Orban, ateşkesin ardından barış görüşmeleriyle savaşın nasıl kapatılacağının ve istikrarlı ve güvenli bir Avrupa’nın nasıl yaratılacağının “başka bir mesele” olduğunu, ancak önce barışın sağlanması gerektiğini ve “Trump’ın bunun için araçlara sahip olduğunu” dile getirmiştir.[iv]
Trump’ın kampanyasından yapılan açıklamada Ukrayna’dan bahsedilmemiş ve ikilinin sınır güvenliği de dahil olmak üzere her iki ülkeyi ilgilendiren konuları ele aldıkları belirtilmiştir. Avrupalı liderler uzun zamandır Trump’ın başkanlığının ABD’nin hem Ukrayna’ya hem de Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü’nün (NATO) transatlantik askeri ittifakına verdiği desteğin azalması anlamına geleceği endişesini taşımaktaydılar.[v]
Bu gelişmeler, Macaristan Başbakanı Viktor Orban’ın ABD eski lideri Donald Trump’ın tekrar başkan olması durumunda Ukrayna’ya yardım etmeme ve Rusya’yla olan yakın ilişkilerini sürdürme konusundaki tutumunu yansıtmaktadır. Bu, uluslararası ilişkiler ve bölgesel güvenlik konuları açısından oldukça yüksek derecede önem arz etmektedir. Öncelikle Orban’ın Trump’ın başkanlığını desteklemesi ve Ukrayna’ya yardım etmeme kararı, Macaristan’ın uluslararası ilişkilerdeki önceliklerini ve dış politika hedeflerini yansıtmaktadır. Orban’ın Trump’ın başkanlığına olan desteği, Macaristan’ın ABD’yle ilişkilerindeki dinamikleri ve NATO müttefikliğinin önemini vurgulamaktadır.
Ayrıca Orban’ın Ukrayna-Rusya Savaşı’na mali destek sağlamayacağı yönündeki açıklamaları, bölgedeki güvenlik durumunu ve Ukrayna’nın Rusya’yla olan çatışmasını etkileyebilir. Orban’ın bu tutumu, Avrupa Birliği’nin Ukrayna’ya sağladığı destekle uyumlu olmadığı için AB içinde tartışmalara neden olabilir. Ayrıca, Orban’ın Rusya ile olan yakın ilişkilerini sürdürme kararı, AB’nin Rusya’ya yönelik yaptırımlarını zorlaştırabilir ve AB’nin dış politika tutumunda bölünmelere yol açabilir.
Orban’ın Ukrayna-Rusya savaşına mali destek sağlamama kararı, bölgedeki istikrarı ve güvenliği etkileyebilir. Ukrayna’nın Rusya ile olan çatışmasının sona ermesi için uluslararası toplumun sağladığı mali ve askeri destek önemlidir. Orban’ın bu tutumu, Ukrayna’nın savunma kapasitesini zayıflatabilir ve Rusya’nın bölgedeki etkisini artırabilir. Bu durum, bölgedeki güvenlik dengesini ve Avrupa’nın enerji güvenliğini etkileyebilir.
Orban’ın Ukrayna-Rusya Savaşı’na yönelik tutumu, AB’nin dış politika tutumunu da etkileyebilir. Macaristan gibi AB üyelerinin Rusya ile yakın ilişkiler sürdürmesi, AB’nin Rusya’ya yönelik politikalarının birleşik ve etkili olmasını zorlaştırabilir. Bu durum, AB’nin dış politika tutumunda bölünmelerin artmasına ve Rusya’nın AB içindeki nüfuzunu artırmasına neden olabilir.
Orban’ın Trump’ın başkanlığını desteklemesi ve Ukrayna’ya yardım etmemesi, ABD’nin Avrupa’daki etkisini ve NATO müttefikliğinin güvenilirliğini de etkileyebilir. ABD’nin Rusya’ya karşı Ukrayna’ya sağladığı destek, Avrupa’nın güvenlik ve istikrarı açısından kritik öneme sahiptir. Orban’ın bu tutumu, ABD ile Macaristan arasındaki ilişkilerde gerilimlere neden olabilir ve NATO’nun birlik ve dayanışmasını zayıflatabilir.
Sonuç olarak, Orban’ın Ukrayna-Rusya savaşına mali destek sağlamama ve Rusya’yla olan yakın ilişkilerini sürdürme kararı, bölgesel güvenlik ve istikrar açısından önemli sonuçlara yol açabilir. Bu durum, uluslararası ilişkilerdeki güç dengelerini ve bölgesel dinamikleri etkileyebilir ve Avrupa’nın enerji güvenliği gibi stratejik konularda tartışmalara neden olabilir.
[i] “Trump Won’t Give Money to Ukraine if Elected, says Hungary’s Orban”, Reuters, https://www.reuters.com/world/europe/trump-wont-give-money-ukraine-if-elected-says-hungarys-orban-2024-03-11/, (Erişim Tarihi: 12.03.2024).
[ii] “Donald Trump Won’t Give ‘a Penny’ to Ukraine if Elected, Orbán Says”, Politico, https://www.politico.eu/article/viktor-orban-donald-trump-wont-give-a-penny-to-ukraine-if-elected/, (Erişim Tarihi: 12.03.2024).
[iii] “Hungary’s Orban Claims Trump Said he Won’t ‘Give a Penny’ to Ukraine”, Al Jazeera, https://www.aljazeera.com/news/2024/3/11/hungarys-orban-claims-trump-said-he-wont-give-a-penny-to-ukraine, (Erişim Tarihi: 12.03.2024).
[iv] “Donald Trump Won’t Give ‘a Penny’ to Ukraine if Elected, Orbán Says”, Politico, https://www.politico.eu/article/viktor-orban-donald-trump-wont-give-a-penny-to-ukraine-if-elected/, (Erişim Tarihi: 12.03.2024).
[v] “Trump Won’t Give Money to Ukraine if Elected, says Hungary’s Orban”, Reuters, https://www.reuters.com/world/europe/trump-wont-give-money-ukraine-if-elected-says-hungarys-orban-2024-03-11/, (Erişim Tarihi: 12.03.2024).
