Kuzey Kore dünyanın en büyük nükleer güçlerinden biridir. Aynı zamanda Pyongyang, 2022 yılı içerisinde rekor sayıda kıtalararası balistik füze denemesi ve nükleer tatbikat gerçekleştirmiştir.[1] Bu bağlamda söz konusu tehdidin ve tehlikenin her geçen gün daha da arttığı söylenebilir.
Üstelik Kuzey Kore, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü’yle (NATO) de ciddi bir rekabet içerisindedir. Zira hem bahse konu tehdit hem de Pyongyang’ın Batı karşıtlığı üzerinden şekillendirdiği dış politika anlayışı, ABD ve Batı için ciddiye alınması gereken bir durum oluşturmaktadır.
Öte yandan Kuzey Kore de hem Çin ile ABD arasındaki rekabeti hem de 24 Şubat 2022 tarihinde başlayan Rusya-Ukrayna Savaşı[2] nedeniyle küresel sistemde avantajlı bir konum elde etmektedir. Zira Washington ile NATO’nun kaynaklarını ve enerjisini harcaması gereken muhtelif sorunlar vardır.
Bahse konu olan durum, Kuzey Kore’nin kendine hareket alanı bulabilmesine ve eylemlerini daha rahat bir biçimde haya geçirebilmesine olanak sağlamaktadır. Bu kapsamda Batı’nın Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) içerisinde Kuzey Kore’ye karşı almaya çalıştığı yaptırım kararları da Çin ve Rusya’nın oylarıyla reddedilmektedir. Bu da Batı’nın Kuzey Kore merkezli gelişmelere yeterince kanalize olamamasına sebebiyet vermektedir.
Prongyang’ın 31 Mayıs 2023 tarihinde bir casus uydu fırlatma girişiminde bulunduğu;[3] fakat bu denemenin başarısız olduğu bilinmektedir.[4] Mevzubahis hadise, coğrafi olarak Kuzey Kore’ye yakın olan ülkelerde ve özellikle de Güney Kore ve Japonya’da ciddi kaygılara yol açmıştır. Fırlatmanın gerçekleşmesinin ardından Güney Kore’nin başkenti Seul’deki yetkililer hem şehirdeki hoparlörlerden uyarı yayınlamış hem de cep telefonlarına halkın güvenli yerlere gitmesi gerektiğinde dair mesajlar göndermiştir. Japonya ise Okinawa şehri için bir füze uyarı sistemini devreye sokmuştur.[5]
Dolayısıyla Kuzey Kore’nin söz konusu eyleminin bölgede çok ciddi bir endişe yarattığını söylemek mümkündür. Bu da Seul ile Tokyo’nun Pyonyang’a karşı tutumunun daha da sertleşmesine neden olabilir. Ayrıca ABD ile Kuzey Kore arasındaki gerilimin de artacağı öne sürülebilir. Ancak ABD, Japonya ve Güney Kore ortaklığında hayata geçirilecek eylemlerin Kuzey Kore’yi caydırmaktan ziyade provoke edeceği öngörülebilir.
Dahası 15 Haziran 2023 tarihinde Güney Kore Ordusu, Kuzey Kore’nin iki kısa menzilli füze fırlattığını ve bunları doğu kıyısından ateşlediğini belirtmiştir. Fırlatmalar, Pyongyang’ın Güney Kore ve ABD birlikleri tarafından düzenlenen askeri tatbikatlara “kaçınılmaz” bir yanıt verileceği konusunda uyarıda bulunmasından hemen sonra gerçekleşmesi dikkat çekicidir.[6]
Japonya Savunma Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada ise iki balistik füzenin muhtemelen düzensiz bir yörüngede uçarak ülkenin münhasır ekonomik bölgesine düştüğü dile getirilmiştir. Japon yetkililer, bu füzelerden birinin Doğu Denizi olarak da bilinen, Ishikawa vilayetinin bir parçası olan Hegura Adası’nın yaklaşık 110 km kuzeybatısındaki Japon Denizi’ne; diğerinin ise yaklaşık 250 km uzaklığa düştüğünü söylemiştir.[7] Daha sonra da ABD, Güney Kore ve Japonya ortaklığıyla bir açıklama yapılmış ve Pyongyang’ın bu eylemi kınanmıştır. Yapılan açıklamada şu ifadeler kullanılmıştır:[8]
“Bu fırlatmalar, birden fazla Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararının açık ihlalidir ve Kuzey Kore’nin yasadışı kitle imha silahları ve balistik füze programlarının bölgede uluslararası barış ve güvenlik ve küresel nükleer silahların yayılmasını önleme noktalarında oluşturduğu tehdidi göstermektedir”
Bu kapsamda Kuzey Kore’nin nükleer eylemleri sebebiyle bölgedeki gerilimin yükseldiği ve tehlikeli bir boyuta evrildiği öne sürülebilir. Bu da ilerleyen süreçte bir sıcak çatışma yaşanmasına sebebiyet verebilir. Ancak ABD’nin Rusya-Ukrayna Savaşı ve Çin’le ilgili sorunlar hasebiyle Kuzey Kore boyutunda kısa vadede herhangi bir sıcak çatışma istemeyeceği iddia edilebilir.
Sonuç olarak söz konusu problemin kısa vade de çözülmeyeceği ve gerilimin artacağı açıktır. Lakin bu gerilimin bir sıcak çatışmaya dönüşmesinin beklenmediği de ortadadır. Öte yandan Pyongyang’ın yarattığı tehdidin Seul-Tokyo-Washington hattındaki konsolidasyonu güçlendireceği tahmin edilebilir.
[1] “North Korea’s Record Year of Missile Testing is Putting the World on Edge”, Cable News Network, https://edition.cnn.com/2022/12/26/asia/north-korea-missile-testing-year-end-intl-hnk/index.html, (Erişim Tarihi: 01.06.2023).
[2] “Russia-Ukraine War Live Updates: Russian Missiles Strike Zelenskyy’s Hometown”, Australian Broadcasting Corportaion News, https://abcnews.go.com/International/live-updates/russia-ukraine-war/?id=99926452 (Erişim Tarihi: 01.06.2023).
[3] “North Korea’s Spy Satellite Lanuch Fails as Rocket Falls into Sea”, The Korea Times, https://www.koreatimes.co.kr/www/nation/2023/05/103_352070.html, (Erişim Tarihi: 01.06.2023).
[4] “North Korea Spy Satellite Launch Fails as Rocket Falls into the Sea”, Associated Press News, https://apnews.com/article/north-korea-launch-military-spy-satellite-db6ce3f08e1ec8e23674aef519d04403,(Erişim Tarihi: 01.06.2023).
[5] “North Korea’s Spy…”, a.g.m.
[6] “North Korea Fires Two Missiles After South Korea-US Drills”, Al Jazeera, https://www.aljazeera.com/news/2023/6/15/north-korea-fires-two-missiles-after-south-korea-us-drills, (Erişim Tarihi: 19.06.2023).
[7] “North Korea Fires Two Short-Range Missiles After Warning of Response to Allied Drills”, Reuters, https://www.reuters.com/world/asia-pacific/north-korea-fires-ballistic-missile-skorea-2023-06-15/, (Erişim Tarihi: 19.06.2023).
[8] “North Korea Launches 2 Ballistic Missiles toward Sea in Protest of US-South Korea Military Drills”, Associated Press News, https://apnews.com/article/north-korea-ballistic-missile-launch-82fc44d252d20d33f15708177d84ffc6, (Erişim Tarihi: 19.06.2023).
