Kuzey Kore Devlet Başkanı Kim Jong Un, 12 Eylül 2023 tarihinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le kapsamlı bir görüşme yapmak üzere Rusya’ya gitmiştir.[i] Görüşme, Rusya’nın Amur bölgesindeki Vostoçni Uzay Üssü’nde gerçekleşmiştir.[ii]
Putin ile Kim arasındaki görüşmenin ve Moskova ile Pyongyang arasındaki yakın ilişkinin Batı’yla çatışmayı tırmandırabileceği ve Asya-Pasifik’teki blok çatışmalarını arttıracağı söylenebilir. Bu ziyarette, iki aktörün Batı’nın yaptırımlarına rağmen savunma ve ekonomik işbirliğini güçlendirmesi beklenmektedir.
Moskova’nın Ukrayna’da uzun süredir devam eden savaşı nedeniyle Pyongyang’dan mühimmat ikmaline ihtiyaç duyması ve bu bağlamda yapılan görüşmeler ve hatta bu görüşmelerin bir silah ticareti anlaşmasıyla sonuçlanmış olma ihtimali oldukça kritik sonuçlar doğurabilir. Böylesi bir durum da Soğuk Savaş benzeri yeni bir müttefiklik ilişkisini meydana getirebilir.
Bu durum Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Avustralya, Japonya, Güney Kore, Yeni Zelanda temelli Batı Bloğu ile Kuzey Kore ve Rusya arasındaki çatışmayı tehlikeli bir noktaya yükseltebilir. Bu durum da hem bölgesel hem de küresel güvenlik dinamikleri açısından oldukça kritik sonuçlar doğurabilir. Güvenlik konjonktürünün bilhassa da Asya-Pasifik’te oldukça kırılganlaştığı bilinmektedir.
Rusya ile Kuzey Kore arasındaki yakınlaşma, Kore Yarımadası’ndaki nükleerden arındırma çabalarını engelleyebilir. Yarımadayı nükleer silahlardan arınma sürecini yeniden başlatmak ve bölgede bir güvenlik ve barış mekanizması inşa etmek daha zor hale gelecektir.
Rusya ile Kuzey Kore arasındaki işbirliğinin ilerleyen dönemlerde nükleer bir birlikteliğe de evrilebileceği tahmin edilebilir. Bahse konu birliktelik gerçekleşirse bu durumun Batı Bloğu’nu ve bilhassa da Washington’u ciddi ölçüde provoke ederek küresel güvenlik denklemlerini daha da kırılganlaştıracağı öne sürülebilir. Nitekim her iki devletin de önemli birer nükleer güç olduğu bilinmektedir. Kuzey Kore, 2022 yılı içerisinde rekor düzeyde Kıtalararası Balistik Füze Denemesi (ICBM) yapmıştır.[iii] Bu bakımdan Kuzey Kore, küresel sistemin en büyük nükleer güçlerinden biridir.[iv]
Kuzey Kore, silah endüstrisinde halihazırda Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nden (SSCB) kalma silah teknolojisini kullanmaktadır. Bu da Putin’in Ukrayna’daki savaşta istediği sonuçları elde edememesi ve Ukrayna’nın taarruza başlaması, Rusya’nın söz konusu savaşı daha rahat devam ettirebilmek amacıyla Kuzey Kore’den silah yardımı isteyebileceği anlamına gelebilir.
Bu durum da Pyongyang’ın Batı’ya ve Washington’a karşı daha proaktif ve daha cesur hamleler yapmasına neden olabilir. Zira Kuzey Kore ile Rusya arasındaki ikili ilişkilerin güçlendirilmesi, bölgesel ve uluslararası durum üzerinde derin bir etki yaratabilir. Bu bağlamda Asya-Pasifik’teki gerilimin her an kontrolden çıkmaya hazır olduğu söylenebilir.
Batı’da ABD’nin NATO’yu yeniden canlandırmak için Ukrayna Krizi’nden yararlandığı ve tüm üye devletlerini Rusya’yla gerilimi tırmandırmaya teşvik ettiği ve Rusya’yı zayıflatmayı hedeflediği bilinmektedir. Doğuda ise ABD, Japonya ve Güney Kore ile üçlü güvenlik işbirliğini sıkılaştırmak ve Çin’i çevrelemek için Kuzey Kore nükleer meselesini kullandığı söylenebilir.
Eğer Seul, Washington ve Tokyo arasında üçlü bir güvenlik ittifakı kurulursa; Kuzey Kore ile diğer revizyonist devletler arasında daha büyük güvenlik ortaklıkları gelişebilir. Bu durum da “Batı karşıtlığı” noktasında ortak bir paydada buluşabilen devletlerin daha konsolide olması anlamına gelebilir.
Sonuç olarak Kuzey Kore-Rusya birlikteliği hem küresel hem de bölgesel olarak güvenlik denklemlerini ciddi ölçüde kırılganlaştıracak bir hamledir. Bu durumun Batı Bloğu’nu da önemli ölçüde provoke edeceği ve kutuplar arasındaki gerilimi yükselteceği öngörülebilir.
[i] “North Korea’s Kim Jong Un in Russia Amid U.S. Warnings not to Sell Arms”, Reuters, https://www.reuters.com/world/north-koreas-kim-jong-un-russia-amid-us-warnings-not-sell-arms-2023-09-12/, (Erişim Tarihi: 13.09.2023).
[ii] “Kim and Putin Meet at Russian Spaceport for Possible Arms Talks”, NBC News, https://www.nbcnews.com/, (Erişim Tarihi: 13.09.2023).
[iii] “North Korea’s Record Year of Missile Testing is Putting the World on Edge”, Cable News Network, https://edition.cnn.com/2022/12/26/asia/north-korea-missile-testing-year-end-intl-hnk/index.html, (Erişim Tarihi: 13.09.2023).
[iv] “Is It Tim to Accept North Korea is a Nuclear Power”, Cable News Network, https://edition.cnn.com/2022/10/28/asia/north-korea-nuclear-threat-solution-analysis-intl-hnk/index.html, (Erişim Tarihi: 13.09.2023).
