Kazakistan, ticaret ve ekonomik işbirliği alanında faal bir ülke olarak her dönemde diğer devletler yapıcı ilişkiler geliştirmiştir. Bu kapsamda Astana yönetimi, bölgesel ve bölgeler arası bağlantısallığı önemsemekte ve uluslararası platformlarda aktif biçimde yer almaktadır. Bu sayede Kazakistan, dış politikasında önemli başarılar elde etmiştir. Astana’nın yakın münasebetler geliştirmeye özen gösterdiği başkentlerden biri de Madrid’dir.
Avrupa’nın en büyük ekonomilerinden olan İspanya, Kazakistan için mühim bir partnerdir. Zira İspanya ekonomisi, dünyaya rekabetçi ürünler ve hizmetler sunmaktadır. İspanya, uluslararası ticaretteki etkisini arttırmak için devletlerle serbest ticaret anlaşmaları imzalamakta ve heyetler arası görüşmeler gerçekleştirerek çeşitli yatırım girişimlerinde bulunmaktadır. Bu kapsamda iki ülke, ticari münasebetlerini geliştirmek için çaba harcamaktadır. Bu yüzden de taraflar arasındaki ticaret hacminde istikrarlı bir büyüme gözlemlenmektedir. Çünkü taraflar, fırsatları pragmatik biçimde değerlendirerek ticari ilişkilerde potansiyellerini ulaşma arzusundadır.
Esasen iki ülke, ilk kez 11 Şubat 1992 tarihinde Moskova’da imzalanan ortak deklarasyon vesilesiyle bir araya gelmiştir. 1999 senesinde ise taraflar karşılıklı olarak büyükelçiliklerini açmıştır. Buna ek olarak 2009 yılında taraflar arasında Stratejik Ortaklık Anlaşması imzalanmıştır.[1] Böylelikle diplomatik ilişkiler daha da pekişmiştir. Bu da ekonomik ve kültürel ilişkilere olumlu yansımıştır.
İspanya, ticaret hacmi bakımından Kazakistan’ın Avrupa Birliği (AB) üyeleri arasındaki en büyük beş ticaret ortağından biridir. Ocak-Ekim 2022 döneminde iki ülke arasındaki ticaret hacminin 2,2 milyar dolar seviyesine ulaştığı görülmüştür. Ayrıca 2005 senesinden 2022 yılının ikinci çeyreğine kadar geçen zaman diliminde Kazakistan, İspanya’dan 287,6 milyon dolarlık doğrudan yabancı yatırım çekmiştir. Nitekim Kazakistan’da 67 İspanyol sermayeli şirket faaliyette bulunmaktadır.[2]
Öte yandan Astana, 30 Mayıs 2023 tarihinde Kazak-İspanyol Hükümetler Arası Karma Komisyonu’nun 10. Toplantısı’na ev sahipliği yapmıştır. Toplantıya Kazakistan Ticaret ve Entegrasyon Bakan Yardımcısı Kairat Torebayev ve İspanya Bakanlığı Ticaretten Sorumlu Devlet Bakanı Xiana Margarida Méndez Bértolo katılmıştır. Ayrıca bu toplantıya, her iki ülkeden de üst düzey temsilciler iştirak etmiştir. Bu kapsamda Kazakistan’dan 150 ve İspanya’dan ise 35 şirket de görüşmelerde yer almıştır.[3] Böylece taraflar; işbirliği, tarım, yenilenebilir enerji, eğitim, altyapı, havacılık, kentsel gelişim ve dijitalleşme gibi farklı konularda yürütülecek ortak süreçlere dair fırsatları masaya yatırmıştır. Bu kapsamda Torebayev, Kazakistan’ın dış ticaretini geliştirmeye hazır olduğunu belirterek, ekonomik kuruluşlar arasında doğrudan iletişim için koşullar yaratmayı, ortak yatırım projelerine daha aktif katılım sağlamayı ve mal çeşitliliğini genişletmeyi hedeflediklerini belirterek Kazakistan’ın İspanya pazarına 90’dan fazla işlenmiş ürün tedarik edebileceğini dile getirmiştir.[4] Bértolo ise atık su yönetimi, trafik ve elektrik gibi kamu hizmetlerinin geliştirilmesi konularında işbirliği imkanlarının bulunduğuna dikkat çekmiştir.[5]
Dolayısıyla mevzubahis toplantı, taraflar arasındaki ticari ilişkilerin geliştirilmesi noktasında mühim bir platformdur. Bu çerçevede ilerleyen zamanlarda farklı alanlarda da işbirliğinin gelişeceği öngörülebilir. Elbette ticari ilişkiler, siyasi münasebetlere de yansımaktadır. Zira düzenlenen her toplantının ardından Kazakistan-İspanya stratejik ortaklığının daha ileri seviyelere taşındığına tanıklık edilmektedir.
Sonuç olarak Kazakistan-İspanya ilişkileri, genişleme ve derinleşme eğilimindedir. Bu anlamda ticari münasebetlerde istikrarlı bir büyüme söz konusudur. Bu da siyasi ilişkilere yansımakta ve taraflar arasındaki münasebetlere dinamizm kaymaktadır.
[1] “30 Years of Bilateral Relations Spain-Kazakhstan”, The Diplomat in Spain, https://thediplomatinspain.com/en/2022/04/30-years-of-bilateral-relations-spain-kazakhstan/, (Erişim Tarihi: 05.06.2023).
[2] “Kazakhstan and Spain Aim to Deepen Strategic Partnership Further”, DKN World News, https://dknews.kz/en/articles-in-english/266310-kazakhstan-and-spain-aim-to-deepen-strategic, (Erişim Tarihi: 05.06.2023)
[3] “Kazakhstan and Spain Forge Stronger Trade Ties, Opening Door to New Opportunities”, The Astana Times, https://astanatimes.com/2023/06/kazakhstan-and-spain-forge-stronger-trade-ties-opening-door-to-new-opportunities/, (Erişim Tarihi: 05.06.2023)
[4] “Kazakhstan and Spain Forge Stronger Trade Ties, Opening Door to New Opportunities”, The Astana News, https://astanatimes.com/2023/06/kazakhstan-and-spain-forge-stronger-trade-ties-opening-door-to-new-opportunities/, (Erişim Tarihi: 05.06.2023)
[5] Aynı yer.
