Japonya, son yıllarda askeri yeteneklerini geliştirmek ve bölgesel istikrarı sağlamak için daha geniş bir stratejinin parçası olarak savunma harcamalarını önemli ölçüde artırmıştır. Japonya, 2025 mali yılı için onayladığı 55,13 milyar dolarlık savunma bütçesiyle, art arda 13. kez savunma harcamalarını artırarak güvenlik anlayışındaki dönüşümü gözler önüne sermektedir. Bu artış büyük ölçüde Japonya’nın savunma sanayisini geliştirme ve bölgesel güvenlik ortaklıklarını güçlendirme arzusundan kaynaklanmaktadır.
Japonya’nın 2025 mali yılı savunma bütçesindeki artış, bölgesel ve küresel gelişmeler bağlamında ulusal güvenliğe verilen önceliğin giderek arttığının altını çizmektedir. 55,13 milyar dolarlık bu savunma bütçesi, Japonya’nın savaş sonrası tarihindeki en büyük bütçedir. Japonya’nın bu eğilimi, dünyadaki jeopolitik mücadelelerin yoğunlaşmasından kaynaklanmaktadır.
Japonya’nın bu adımı, geleneksel güvenlik kaygılarının yanı sıra siber saldırılar ve füzelerin yaygınlaşması gibi yeni tehditlerin hiç olmadığı kadar ön plana çıktığı bir dönemde savunma kapasitesini güçlendirmeye yönelik stratejik değişimini yansıtmaktadır.[1] 2025 savunma bütçesi, Tomahawk füzeleri de dahil olmak üzere uzun menzilli füze kabiliyetlerine önemli yatırımlar içermekte olup Japonya’nın caydırıcılığını ve karşılık verme kabiliyetini artırmayı amaçlamaktadır. Tomahawk gibi gelişmiş füze teknolojilerine yapılan yatırım, Japonya’nın karasularını ve hava sahasını potansiyel saldırılara karşı koruyabilmesini sağlamaya yönelik daha geniş hedefiyle uyumludur.
Bu savunma bütçesi, Japonya’nın ulusal çıkarlarının korunmasında daha proaktif bir rol üstlenmesini öngören daha büyük Ulusal Güvenlik Stratejisi’nin bir parçasıdır. Bu Strateji, anayasal olarak zorunlu kılınan öz savunma duruşunu korurken Japonya’nın askeri yeteneklerini arttırmaya yönelik iddialı bir planın ana hatlarını çizmektedir. Bu gelişen savunma stratejisi, özellikle Asya-Pasifik bölgesinde olmak üzere uluslararası toplumun değişen güç dinamikleri, bölgesel anlaşmazlıklar ve modern savaşın karmaşıklığı ile boğuştuğu bir dönemde ortaya çıkmaktadır.
Japonya, daha geniş kapsamlı askeri yapılanmasının bir parçası olarak, yerli savunma sanayisini geliştirmek için de önemli adımlar atmaktadır. Buna yerli askeri teknolojilere yapılan yatırımlar, müttefiklerle ortak geliştirme projeleri ve askeri donanım ihracatına odaklanma da dahildir. Japonya’nın savunma sanayii, yabancı askeri teknolojiye bağımlılıktan kurtulmayı, daha fazla kendine yeterliliğe doğru bir dönüşümü hedeflemektedir. Japonya’nın 2025 mali yılında 314,8 milyar yen (2 milyar dolar) harcayarak üç adet 4,800 tonluk destroyer inşa etme planı bu değişimin önemli bir örneğidir. Bu gelişmiş destroyerler, Japonya’nın deniz savunma kabiliyetlerini güçlendirmek ve Japon Öz Savunma Kuvvetleri’ne (JSDF) bölgesel güvenlik sorunlarına etkili bir şekilde yanıt vermek için gereken esneklik ve hareket kabiliyetini sağlamak üzere tasarlanmıştır.[2]
Japonya ayrıca askeri güçlerini daha da modernize etmek için başta Amerika Birleşik Devletleri (ABD) olmak üzere müttefikleriyle ortak savunma projelerine odaklanmaktadır. Bu işbirlikleri, Japonya’nın askeri operasyonlarının hassasiyetini ve verimliliğini arttırmak için füze savunma sistemleri, siber güvenlik yetenekleri ve yapay zeka teknolojilerinin geliştirilmesini de içerecek şekilde genişlemiştir.
Son yıllarda daha esnek hükümet politikaları altında genişleyen bir alan olan savunma teknolojileri ihracatını teşvik eden Japonya, savunma sanayi portföyünü çeşitlendirerek, bölgesel etkisini arttırırken küresel savunma pazarında da önemli bir oyuncu olmayı hedeflemektedir. Bu girişim, Avustralya, Hindistan ve Hint-Pasifik bölgesindeki diğer ülkelerle stratejik ortaklıklar kurmaya yönelik daha geniş kapsamlı çabalarla uyumludur.
Japonya’nın savunma stratejisi aynı zamanda kilit bölgesel ortaklarıyla güvenlik bağlarını güçlendirmeye de büyük önem vermektedir. Geçtiğimiz yıl boyunca Japonya, komşuları ve müttefikleriyle askeri işbirliğini geliştirmeyi amaçlayan bir dizi iki taraflı güvenlik anlaşması ve girişimde bulunmuştur. Bu alandaki en önemli gelişmelerden biri Japonya’nın Filipinler’le imzaladığı yeni askeri erişim anlaşmasıdır. 2024 yılının sonlarında onaylanan bu anlaşma, Japon birliklerinin ve askeri teçhizatının savaş eğitimi ve afetlere müdahale için Filipinler’e girişini kolaylaştıracaktır. Filipinler’le yapılan anlaşma, Japonya’nın bölgesel güvenlik rolünü arttırma ve kriz zamanlarında komşularına yardım sağlama niyetinin açık bir işaretidir. Japonya, Güneydoğu Asya’daki savunma varlığını genişleterek bir yandan bölgedeki nüfuzunu arttırmaya çalışırken diğer yandan da benzer düşünen ülkelerle ilişkilerini güçlendirmeyi hedeflemektedir. Filipinler ise Japonya’nın bölgesel güvenliğe artan katılımını memnuniyetle karşılamıştır.[3]
Diğer yandan Japonya ve Hindistan, savunma ve güvenlik bağlarını giderek derinleştirmektedir. 2024 yılında her iki ülke de ortak askeri tatbikatlar ve istihbarat paylaşım anlaşmaları dâhil olmak üzere askeri işbirliklerini genişletme yönünde önemli adımlar atmıştır. Japonya-Hindistan savunma bağlarının güçlendirilmesi, bölgedeki bazı devletler arasında Dörtlü Güvenlik Diyaloğu (QUAD) çerçevesinde Avustralya, ABD ve diğer ortakları da içeren daha geniş güvenlik ortaklıkları eğiliminin parçasıdır.[4] Japonya’nın Hindistan ve Filipinler ile olan angajmanı, Asya-Pasifik bölgesindeki çok taraflı savunma işbirliği stratejisinin altını çizmektedir.
Tomahawk gibi gelişmiş füze sistemlerinin konuşlandırılması ve yeni donanma destroyerlerinin inşası, Japonya’nın karasularını koruma ve potansiyel saldırganlığa karşı güvenilir bir caydırıcılık sağlama stratejisinin merkezinde yer almaktadır. Japonya ayrıca deniz gözetleme teknolojilerinin kullanımını genişletmekte ve bölgedeki her türlü tehdide etkili bir şekilde karşılık verebilmek için denizaltı savaş kabiliyetlerini güçlendirmektedir.
Bu gelişmeler, Japonya’nın daha proaktif ve düşmanlarını caydırma kapasitesine ulaşan savunma stratejisini ortaya koymaktadır. Japonya, askeri hazırlığını arttırarak bölgede güç dengesini korumayı, düşmanca eylemleri caydırmayı ve artan güvenlik sorunları karşısında barış ve istikrarı sağlamayı amaçlamaktadır.
Japonya’nın 2025 mali yılı için öngördüğü tarihi savunma bütçesi ve gelişerek devam eden askeri yığınağı, ülkenin hızla değişen ve giderek karmaşıklaşan bölgesel güvenlik ortamına verdiği stratejik tepkinin açık bir yansımasıdır. Japonya, jeopolitik mücadelelerden kaynaklı tehditlerin artmasıyla birlikte askeri yeteneklerini modernize etmeye, savunma sanayisini güçlendirmeye ve kilit bölgesel ortaklarla güvenlik işbirliğini derinleştirmeye çalışmıştır. Japonya savunma konusundaki evrimini sürdürürken, anayasasında yer alan meşru müdafaa yükümlülüğü ile dünyada giderek daha değişken hale gelen güvenlik ortamında kendisine yer bulmaya çalışmaktadır. Ülkenin güçlendirilmiş askeri yetenekleri, Filipinler, Hindistan ve ABD gibi ülkelerle daha yakın savunma bağlarıyla birleşmektedir. Önümüzdeki yıllarda Japonya’nın savunma stratejisi Hint-Pasifik ve daha geniş uluslararası toplumun güvenlik dinamikleri açısından kritik önem taşımaya devam edecektir.
[1] “Japan Approves 9.4 Percent Increase in Defense Spending for FY2025”, The Diplomat, https://thediplomat.com/2024/12/japan-approves-9-4-percent-increase-in-defense-spending-for-fy2025/, (Erişim Tarihi: 06.01.2025).
[2] “Japan Cabinet OKs record defense budget as it pushes strike-back capability to deter regional threat”, AP News, https://apnews.com/article/japan-military-budget-us-australia-china-f82c70bd6f5cbfc184f15cf17f2fde21, (Erişim Tarihi: 06.01.2025).
[3] “Philippines Senate ratifies new defence pact with Japan”, Al Jazeera, https://www.aljazeera.com/news/2024/12/17/philippines-ratifies-new-military-defence-pact-with-japan, (Erişim Tarihi: 06.01.2025).
[4] “Looking Back at India-Japan Security Ties in 2024: A Way Forward”, The Diplomat, https://thediplomat.com/2025/01/looking-back-at-india-japan-security-ties-in-2024-a-way-forward, (Erişim Tarihi: 06.01.2025).
