İklim Krizi Çerçevesinde ABD-Çin İlişkileri

Paylaş

Bu yazı şu dillerde de mevcuttur: Русский

26 Ekim 2023 tarihinde Pekin’de Kaliforniya Valisi Gavin Newsom’le bir araya gelen Çin Çevre Bakanı Huang Runqiu, ülkesinin iklim değişikliğiyle mücadelede Amerika Birleşik Devletleri’yle (ABD) işbirliğini güçlendirmek istediğini söylemiştir. Zira Gavin Newsom, iklim işbirliğini geliştirmek amacıyla Çin’e bir gezi düzenlemiştir.[1]

İklim, ABD ve Çin’in birlikte çalışma noktasında ortak irade sergileyebildikleri az sayıdaki konulardan biridir. İki ülke arasındaki ilişkiler, son yıllarda ticaret uygulamaları, gümrük engelleri, insan hakları konuları ve Tayvan’ın statüsü gibi konular nedeniyle kötüleşmiştir.

Huang Runqiu, geçen yıl Çin ile Kaliforniya arasında imzalanan bir anlaşma kapsamında “karbon pazarı yatırımı, iklim uyum, çevre hukuku uygulaması ve insanlar arası değişimde” işbirliği yapmayı sürdüreceklerini söylemiş ve bunun Çin-ABD çevre işbirliği üzerinde olumlu bir etkisi olmasını amaçladığını belirtmiştir.[2]

Gavin Newsom ise Kaliforniya’nın hava kirliliğini ve diğer iklimle ilgili sorunları düzenleme konusunda bir lider olduğunu söylemiştir. Kaliforniya Valisi şu ifadeleri kullanmıştır:[3]

“Yerel liderliğin sınırlarını kabul ediyoruz. Daha fazla ortak gerekiyor. Ben işte bu ortaklık ruhuyla buradayım ve aynı zamanda tüm cevapların da elimizde olmadığını kabul ediyorum.”

Çin ve Kaliforniya, çevre kirliliği ve emisyonları azaltma konusundaki bilgi alışverişini teşvik etmek amacıyla 25 Ekim 2023 tarihinde bir deklarasyon yayımlamıştır. Deklarasyon, açık deniz rüzgarı, ileri enerji depolama teknolojileri ve sıfır emisyonlu araçlar da dahil olmak üzere iklim değişikliğiyle mücadele etmek için birlikte çalışmayı taahhüt etmektedir.

Gavin Newsom, Pekin’de dostlukla karşılanmıştır. 26 Ekim 2023 tarihinde Kaliforniya Valisi, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Dışişleri Bakanı Wang Yi ve Başkan Yardımcısı Han Zheng gibi üst düzey yetkililerle bir araya gelmiştir. Gavin Newsom, iklim meselesinin her iki ülkenin geleceğini de ilgilendirdiğini vurgulamıştır.[4]

Çin Çevre Bakanı’nın Kaliforniya Valisi Gavin Newsom’la iklim değişikliğiyle mücadelede işbirliği yapma isteğini dile getirmesi, küresel iklim değişikliğiyle başa çıkmak için uluslararası işbirliğinin önemini vurgulamaktadır. Bu gelişme iki büyük ekonomik ve politik aktörün iklim değişikliği konusunda işbirliği yapma niyetini yansıtmaktadır. Ayrıca bu gelişme, uluslararası arenada iklim değişikliği mücadelesinin devam etmesi gerektiğini göstermektedir. Çünkü iklim değişikliği, küresel bir meydan okuma olarak kabul edilmektedir.

İki tarafın iklim değişikliğiyle mücadelede işbirliği yapma niyeti, Çin ve ABD arasındaki gerginliklere rağmen, iklim değişikliği konusunun her iki ülke için de kritik bir öneme sahip olduğunu göstermektedir. İklim değişikliği, bilim insanları ve politikacılar tarafından dünya genelinde bir acil durum olarak kabul edilmektedir ve bu nedenle uluslararası düzeyde işbirliği konusu öne çıkmaktadır.

Huang Runqiu’nun açıklamaları, ABD ve Çin arasındaki işbirliği alanlarının iklim değişikliğiyle sınırlı olmadığını belirtmektedir. İki ülkenin işbirliği yapabileceği konular, açık deniz rüzgarı, enerji depolama teknolojileri ve sıfır emisyonlu araçlar gibi ileri teknoloji alanlarını da kapsamaktadır. Bu, iklim değişikliğiyle mücadelede sadece karbon azaltma değil, aynı zamanda temiz enerji ve sürdürülebilir teknolojilere yönelik bir odaklanma olduğunu da gözler önüne sermektedir.

Sonuç olarak bu gelişme, iklim değişikliğiyle mücadelede eyaletler gibi ulus-altı düzeyde ve devletler gibi ulusal düzeyde işbirliğinin önemini vurgulamaktadır. Nitekim çevre ve iklim gibi konular, politik çekişmelerin ötesinde ulusların önemli ortak sorunlarının başında gelmektedir.


[1] “China Says it Wants to Bolster Climate Cooperation with US as California Gov. Newsom Visits Beijing”, Associated Press News, https://apnews.com/article/gavin-newsom-climate-change-cooperation-china-beijing-894dd6b1a0290b12aee9c9915dc3443a, (Erişim Tarihi: 26.10.2023).

[2] “China Says it Wants to Bolster Climate Cooperation with US as California Gov. Newsom Visits Beijing”, The Independent, https://www.independent.co.uk/news/ap-california-china-beijing-taiwan-b2436247.html, (Erişim Tarihi: 26.10.2023).

[3] “China Says it Wants to Bolster Climate Cooperation with US as California Gov. Newsom Visits Beijing”, The Derrick, https://www.thederrick.com/ap/world/china-says-it-wants-to-bolster-climate-cooperation-with-us-as-california-gov-newsom-visits/article_f86c5be9-d295-5ce0-a807-49b54269e5e3.html, (Erişim Tarihi: 26.10.2023).

[4] Aynı yer.

Zeki Talustan GÜLTEN
Zeki Talustan GÜLTEN
Zeki Talustan Gülten, 2021 yılında Yalova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden “Amerikan Dış Politikası” başlıklı bitirme teziyle ve 2023 yılında da Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Dış Ticaret bölümünden mezun olmuştur. Halihazırda Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı’nda Tezli Yüksek Lisans öğrenimine devam eden Gülten, lisans eğitimi esnasında Erasmus+ programı çerçevesinde Lodz Üniversitesi Uluslararası ve Politik Çalışmalar Fakültesi’nde bir dönem boyunca öğrenci olarak bulunmuştur. ANKASAM’da Asya-Pasifik Araştırma Asistanı olarak çalışan Gülten’in başlıca ilgi alanları; Amerikan Dış Politikası, Asya-Pasifik ve Uluslararası Hukuk’tur. Gülten, iyi derecede İngilizce bilmektedir.

Benzer İçerikler