Kuzey Kore oldukça büyük bir nükleer güçtür.[1]Aynı zamanda gerçekleştirdiği Kıtalararası Balistik Füze (ICBM) ve nükleer denemeleriyle[2]Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü’ne (NATO) meydan okumaktadır.
Öte yandan Kuzey Kore, hem Çin-ABD rekabeti hem de Rusya-Ukrayna Savaşı[3]nedeniyle küresel sistemde avantajlı bir konum elde etmektedir. Zira Washington ile NATO’nun kaynaklarını ve enerjisini harcaması gereken muhtelif sorunlar vardır.
Bu krizlerle ilgili Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk-yeol, 20 Eylül 2023 tarihinde yıllık üst düzey Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’nda bir konuşma yapmıştır.[4]
Yoon, eğer Rusya, Kuzey Kore’nin Ukrayna’daki savaşına yardım karşılığında silah programlarını geliştirmesine yardım ederse, bunun “doğrudan bir provokasyon” olacağını söylemiştir. Daha da önemlisi Güney Kore lideri, buna kayıtsız kalmayacaklarını dile getirmiştir. Yoon, böyle bir senaryonun sadece Ukrayna’nın değil, Güney Kore’nin de barış ve güvenliğini tehdit edeceğini belirtmiştir.[5]
Yoon’un bu yorumları, Kuzey Kore lideri Kim Jong Un’un başkan olarak en uzun yurt dışı seyahati olan altı günlük Rusya gezisinden Pyongyang’a döndüğü sırada yapması dikkat çekicidir. Nitekim Kim’in ziyareti sırasında iki ülke, savunma bağlarını güçlendirmeyi tartışmış, ancak herhangi bir spesifik adım medyaya duyurulmamıştır.[6]
Yoon ise BM Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada, Kuzey Kore’nin nükleer ve füze programlarının yalnızca Güney Kore için varoluşsal bir tehdit olmadığını, aynı zamanda Hint-Pasifik bölgesinde ve dünya çapında barışa yönelik ciddi bir meydan okuma olduğunu söylemiştir.[7] Yoon konuşmasında şu ifadeleri kullanmıştır:[8]
“Dünya barışının nihai koruyucusu olarak görevlendirilen BM Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) daimî bir üyesinin, başka bir egemen ülkeyi işgal ederek savaş açması ve BMGK kararlarını açıkça ihlal eden bir rejimden silah ve mühimmat alması çelişkilidir. Eğer Kuzey Kore, Rusya’yı konvansiyonel silahlarla desteklemek karşılığında kitle imha silahları yeteneklerini geliştirmek için gerekli bilgi ve teknolojiyi elde ederse, anlaşma doğrudan bir provokasyon olacak ve sadece Ukrayna’nın değil, aynı zamanda Kore Cumhuriyeti’nin barış ve güvenliğini de tehdit edecektir. Kore Cumhuriyeti, müttefikleri ve ortaklarıyla birlikte kayıtsız kalmayacaktır.”
Seul ve Washington, Rusya’nın Ukrayna’daki savaş nedeniyle azalan stoklarını desteklemek için Kuzey Kore’den mühimmat almaya çalışabileceği yönündeki endişelerini dile getirmektedir. Pyongyang ise nükleer ve füze programları için teknolojik yardım aramaktadır.
Kuzey Kore’nin silah programlarına yardımcı olan her türlü faaliyet BMGK kararları kapsamında yasaklanmış durumdadır. Putin ise BMGK’nın beş daimi üyesinden biri olan Rusya’nın herhangi bir ihlalde bulunmadığını ve bulunmayacağını söylemiştir.[9]
20 Eylül 2023 tarihinde Güney Kore Dışişleri Bakan Yardımcısı Chang Ho-jin, bakanlığa çağrılan Rus Büyükelçisi’yle yaptığı görüşmede, Moskova ile Pyongyang arasında olası bir silah anlaşmasının “açık sonuçları” olacağı konusunda uyarıda bulunmuştur.
Güney Koreli üst düzey diplomat Chang Ho-jin, “Rusya’nın derhal Kuzey Kore’yle olan askeri işbirliğini durdurmasını ve Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi kararlarına uymasını şiddetle talep ettiğini” ifade etmiştir.[10] Görünen o ki Güney Kore, söz konusu tehditler nedeniyle ABD ve Japonya gibi aktörlerden daha fazla destek alma yoluna gidecektir.
[1] “Is It Time to Accept North Korea is A Nuclear Power?”, CNN, https://edition.cnn.com/2022/10/28/asia/north-korea-nuclear-threat-solution-analysis-intl-hnk/index.html, (Erişim Tarihi: 21.07.2023).
[2] “North Korea Resumes Launching Missile Tests. How Worried Should We Be?”, Time, https://time.com/6266737/north-korea-ballistic-missile-tests-2023/, (Erişim Tarihi: 21.07.2023).
[3] “Russia-Ukraine War Live Updates: Russian Missiles Strike Zelenskyy’s Hometown”, Australian Broadcasting Corportaion News, https://abcnews.go.com/International/live-updates/russia-ukraine-war/?id=99926452 (Erişim Tarihi: 01.06.2023).
[4] “S Korea’s Yoon Tells UN that RUSSİA Helping N Korea Would be ‘Provocation’”, Al Jazeera, https://www.reuters.com/world/asia-pacific/south-koreas-yoon-highlight-illicit-nkorea-russia-military-ties-un-2023-09-20/, (Erişim Tarihi: 21.09.2023).
[5] Aynı yer.
[6] “South Korea’s Yoon tells UN that Russia Helping North Korea Would be ‘Direct Provocation”, Reuters, https://www.reuters.com/world/asia-pacific/south-koreas-yoon-highlight-illicit-nkorea-russia-military-ties-un-2023-09-20/, (Erişim Tarihi: 21.09.2023).
[7] “Russian Military aid to North Korea Would be ‘Direct Provocation,’ Yoon Tells UN”, NK News, https://www.nknews.org/2023/09/russian-military-aid-to-north-korea-would-be-direct-provocation-yoon-tells-un/, (Erişim Tarihi: 21.09.2023).
[8] “N. Korea-Russia Military Deal Would Constitute “Direct Provocation” against S. Korea, Says Yoon”, HANKYOREH, https://english.hani.co.kr/arti/english_edition/e_national/1109543.html, (Erişim Tarihi: 21.09.2023).
[11] “S Korea’s Yoon Tells UN that RUSSİA Helping N Korea Would be ‘Provocation’”, Al Jazeera, https://www.reuters.com/world/asia-pacific/south-koreas-yoon-highlight-illicit-nkorea-russia-military-ties-un-2023-09-20/, (Erişim Tarihi: 21.09.2023).
[10] Aynı yer.
