Dijital ekonomi genişlemeye devam ettikçe Güneydoğu Asya’da veri merkezlerine yönelik hızlı bir talep artışı yaşamaktadır. Bulut bilişimin yaygınlaşması, internet kullanıcı kitlesinin büyümesi ve dijital hizmetlere olan ihtiyacın artmasıyla birlikte bölge ülkeleri bu büyümeyi desteklemek için veri merkezleri inşa etme çabasına girmişlerdir.
Nüfusu 650 milyonu aşan Güneydoğu Asya bölgesi, dijital teknolojilerin hızla benimsendiği bir bölgedir. Her yıl milyonlarca yeni kullanıcının dijital ortama katılmasıyla internet kullanım oranı istikrarlı bir şekilde artmaktadır. İnsanların eğlence, e-ticaret, iş ve eğitime kadar her şey için giderek daha fazla çevrimiçi hizmetlere yönelmesiyle bölgenin veri tüketim seviyesi yükselmektedir. Bu dijital değişim, bulut tabanlı altyapı ile depolama için büyük bir talep yaratmakta ve bu da daha fazla veri merkezine ihtiyaç duyulmasına neden olmaktadır. Bölgedeki işletmeler ve hükümetler dijital dönüşüme büyük yatırımlar yapmaktadır. Bu da veri depolama, güvenlik ve işleme yeteneklerine yönelik önemli bir ihtiyacı beraberinde getirmektedir.[1]
Güneydoğu Asya’da Singapur gibi ülkeler, gelişmiş teknoloji ekosistemleri ve istikrarlı iş ortamlarından dolayı uzun süredir veri altyapısında lider konumdadır. Ancak veri kullanımı ve bulut hizmetleri yaygınlaştıkça Tayland ve Malezya gibi diğer ülkeler de veri merkezi geliştirme konusunda gelişen merkezler olarak ön plana çıkmaktadırlar.
Malezya, Asya’da önemli bir veri merkezi olarak yükselmektedir. Bu ülke; stratejik konumu, maliyet etkinliği ve güçlü devlet desteği sayesinde veri merkezi yatırımlarında önemli bir büyüme kaydetmiştir. Bu durum ülkeyi Güneydoğu Asya’da altyapı kurmak isteyen bölgesel ve küresel şirketler için iyi bir seçenek haline getirmiştir. Hükümetin teknolojik inovasyona odaklanması ve dijital altyapıya yatırım yapması, veri merkezi gelişimi için elverişli bir ortam yaratmıştır. Veri işleme ve depolamaya olan talep artmaya devam ettikçe Malezya’nın büyümesinin devam etmesi beklenmektedir.[2]
Malezya’nın yanı sıra Tayland da Güneydoğu Asya’nın veri merkezi pazarında lider ülke olma yolunda önemli adımlar atmaktadır. Tayland, giderek artan sayıda yerel ve uluslararası şirketin ülkede son teknoloji tesisler inşa etmesiyle bölgedeki veri merkezi yatırımlarında öncülük etmektedir. Birçok küresel bulut sağlayıcısı şirket ülkenin Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN) ekonomik bölgesi içindeki stratejik konumundan faydalanarak Tayland’da veri merkezleri kurmayı planlamaktadır.[3] Tayland hükümetinin Dijital Ekonomi Tanıtım Ajansı (DEPA), veri merkezi yatırımları için teşvikler sağlamanın yanı sıra yüksek hızlı geniş bant ağları ve elektrik şebekeleri gibi kilit altyapıların geliştirilmesinde de aktif rol oynamaktadır. Hükümetin bu desteği Tayland’ın artan teknoloji bilinci yüksek işgücüyle birleştiğinde ülkeyi bölgedeki veri merkezi atağında kilit bir oyuncu haline getirme potansiyeline sahiptir.
Güneydoğu Asya’daki veri merkezi atağı yavaşlama belirtisi göstermemektedir. Bölgenin genişleyen dijital ekonomisi, bulut bilişime geçiş ve yerelleştirilmiş veri işleme ihtiyacının artması, daha fazla veri merkezine olan talebi artırmaktadır. Ayrıca AB’nin Genel Veri Koruma Yönetmeliği gibi giderek sıkılaşan veri düzenlemelerine uymak isteyen şirketler, sınır ötesi veri aktarımı sorunlarından kaçınmak için yerelleştirilmiş altyapıyı tercih etmektedir.[4]
Güneydoğu Asya’da veri merkezi kurma yarışının zorlukları da mevcuttur. Veri merkezi işletmecilerinin başlıca endişelerinden biri arazi ve arazi maliyetidir. Birçok Güneydoğu Asya ülkesinde kentleşmenin hızla artmasıyla birlikte önemli metropol alanlarında veri merkezleri için geniş araziler bulmak giderek zorlaşmaktadır. Bu durum, arazi fiyatlarının yükselmesine ve yeni tesisler için altyapı yapımı sürelerinin uzamasına yol açmıştır. Güneydoğu Asya’daki veri merkezi geliştiricilerinin karşılaştığı bir diğer zorluk ise bölgede doğal afetlerin sıklığı ve bölgenin doğal afetlere olan savunmasızlığıdır. Deprem, sel vs. gibi aşırı hava olaylarının sıklıkla yaşandığı Güneydoğu Asya’da veri merkezleri bu afetleri hesaba katmakta ve esnek altyapılar, kurtarma planlarına hazırlık yapmaktadırlar.
Ayrıca, veri merkezlerini çalıştırmak için gereken güç de birtakım endişeler yaratmaktadır. Büyük veri merkezlerinin enerji tüketimi ciddi boyutlardadır. Bölgedeki pek çok ülke yenilenemeyen enerji kaynaklarına daha çok dayandığından, daha çevreci ve daha enerji tasarruflu çözümler geliştirilmesi yönünde artan bir baskı söz konusudur. Birçok veri merkezi işletmecisi, bu endişeleri gidermek için güneş ve hidroelektrik enerjisi gibi yenilenebilir enerji kaynaklarından yararlanmak istemektedir.
Geleceğe baktığımızda Güneydoğu Asya’nın veri merkezi pazarı büyümeye adaydır. Bölgedeki ülkeler dijital altyapılarını oluşturmaya ve büyüyen dijital ekonominin yarattığı fırsatlardan yararlanmaya çalıştıkça veri merkezlerine olan talep de artacaktır. Malezya, Tayland ve diğer Güneydoğu Asya ülkeleri, kendilerini bölgenin veri merkezi ortamında kilit oyuncular olarak konumlandırarak önemli yatırımlar çekmekte ve gelecekteki teknolojik gelişmelerin önünü açmaktadır. Arazi, sürdürülebilirlik ve doğal afet riskleri açısından zorluklar devam etse de bu engeller doğru politikalar, teknolojik yenilikler ve dayanıklı altyapıya yapılan yatırımlarla aşılabilir. Güneydoğu Asya dijital bir güç merkezi olarak büyümeye devam ederken, bölgenin veri merkezi pazarı, dijital ekonominin gelişimini desteklemekte, üreticilerin ve tüketicilerin taleplerini karşılamaya devam etmektedir.
[1] “The race to build data centres in Southeast Asia”, FEBIS, https://www.febis.org/2024/05/24/the-race-to-build-data-centres-in-southeast-asia/, (Erişim Tarihi: 28.11.2024).
[2] “Malaysia is emerging as a data center powerhouse amid booming demand from AI”, CNBC, https://www.cnbc.com/2024/06/17/malaysia-emerges-as-asian-data-center-powerhouse-amid-booming-demand.html, (Erişim Tarihi: 28.11.2024).
[3] “Thailand Spearheads Data Center Investment in Southeast Asia”, Thailand Business News, https://www.thailand-business-news.com/investment/175251-thailand-spearheads-data-center-investment-in-southeast-asia, (Erişim Tarihi: 28.11.2024).
[4] “The accelerating data center boom in Southeast Asia: Are you ready?”, Data Center Dynamics, https://www.datacenterdynamics.com/en/opinions/the-accelerating-data-center-boom-in-southeast-asia-are-you-ready/, (Erişim Tarihi: 28.11.2024).
