Büyük veri merkezlerinin halihazırda yüksek olan enerji talebini daha da artırmaya hazırlanmasıyla birlikte küçük şehir devleti Singapur, temiz enerji için Avustralya’nın çöllerine ve Malezya’nın yağmur ormanlarına yönelmektedir. Avustralya, Singapur’a denizaltı kablosu aracılığıyla iki gigavat (GW) güç sağlamayı umduğu devasa bir güneş enerjisi çiftliği projesini duyurmuştur.[i]
Singapur, 2030 yılına kadar karbon emisyonlarını en yüksek seviyeye çıkarmayı ve 2050 yılına kadar net sıfır emisyona ulaşmayı hedeflemektedir. Ancak ülke, büyük ölçüde ithal petrol ve gaza bağımlı durumdadır. Bu hedefler arasında, ülkenin enerji verimliliğini 2005 seviyesine kıyasla %36 oranında artırmak da yer almaktadır. Konuyla alakalı AR-GE çalışmalarına büyük bütçeler ayıran Singapur, ayrıca 2015 yılında lambalar için enerji verimliliği standartları ve etiketleme uygulamasını başlatmıştır.
Hükümet, güneş enerjisi kapasitesini artırmayı ve ülkenin sera gazı emisyonlarını 2020 yılına kadar mevcut duruma göre %16 oranında azaltmayı ve ulusal emisyonların 2030 yılında zirve yapmasını planlamaktadır.[ii] Ülkenin “şehir devleti” yönünde şekillenmesi ve 2000’lerin başından itibaren yüksek büyüme oranları yakalaması ithal fosil yakıtlara olan ihtiyacını radikal bir şekilde arttırmıştır. 2021 verilerine bakıldığında ülkede enerji üretiminde petrolün %70, doğalgaz ve LNG’nin %27 ve kömürün payının %1 olduğu görülmektedir.[iii]
Singapur ne rüzgâr ne de hidroelektrik üretimi için uygun koşullara sahiptir ve 2030 yılına kadar yerel olarak kurulan güneş enerjisinden iki gigavat üretmeyi hedeflese de büyük güneş enerjisi çiftlikleri kurmak için yeterli alana sahip değildir. Öte yandan talebin, şimdiden Singapur’un elektrik tüketiminin yüzde yedisini oluşturan veri merkezlerinden kaynaklı olarak artmaya devam etmesi beklenmektedir. Bu oranın 2030 yılına kadar yüzde 12’ye çıkması öngörülmektedir. Bu talebi karşılamak için Singapur’un Enerji Piyasası Kurumu, Kamboçya’dan 1 GW, Endonezya’dan 2 GW ve Vietnam’dan 1,2 GW ithalatı için şartlı onaylar vermiş durumdadır. Bunlar, bölgedeki barajlarla bağlantılı olarak ormansızlaşma ve çevresel bozulmayla ilişkilendirilen tartışmalı bir enerji kaynağı olan hidroelektrik enerjisinin yanı sıra güneş ve rüzgâr enerjisinden oluşan bir karışımdan sağlanacaktır.[iv]
Düşünce kuruluşu Ember’e göre; yenilenebilir enerji ithalatının 2035 yılına kadar Singapur’un elektrik ihtiyacının en az yüzde 30’unu karşılaması beklenmektedir. Ancak Nanyang Enerji Araştırma Enstitüsü’nden baş operasyon sorumlusu Niels de Boer, iletim mesafeleri, enerji kayıpları ve kesintiler gibi “birçok zorluk” bulunduğu konusunda uyarmıştır. Planlar, 4.300 kilometrelik (2.670 mil) bir denizaltı kablosunu öngörmekte ve proje hala Singapur’un enerji düzenleyicilerinden, Endonezya hükümetinden ve Avustralya’daki Yerli topluluklardan onay beklemektedir. OCBC Singapur’da ESG araştırma analisti Ong Shu Yi’ye göre; şehir devleti, Laos’tan Tayland ve Malezya üzerinden hidroelektrik enerjisi iletimindeki zorluklarla ilgili bazı sorunlar yaşamaya başlamıştır.[v]
Kanberra’nın 20 milyar Avustralya doları (yaklaşık 13,5 milyar ABD doları) değerindeki güneş enerjisi projesine yakın zamanda verdiği onay, ülkenin yenilenebilir enerji hedeflerinde cesur bir adımı temsil etmektedir. Bu adımlar, Avustralya’nın enerji yapısını kökten değiştirebilir ve ülkenin küresel yeşil enerji hamlesindeki rolünü artırabilir. Ancak proje Avustralya için yeni umut verici fırsatlar açarken, dikkatle yönetilmesi gereken önemli çevresel ve ekonomik zorlukları da beraberinde getirmektedir. Avustralya Çevre Bakanı Tanya Plibersek, bu projenin çok yönlü etkisine vurgu yapmıştır. Bu proje, sadece Avustralya ve bölge genelinde artan yeşil enerji talebini karşılamaya yönelik bir adım değil; aynı zamanda, Avustralya’nın yenilenebilir enerji sektöründe lider konuma gelme stratejisinin kritik bir parçasıdır. Dünya fosil yakıtlardan giderek uzaklaştıkça bu tür projeler, Avustralya’nın daha sürdürülebilir bir enerji karışımına geçişi için anahtardır.
Bununla birlikte proje, ülkenin benzersiz ekosistemlerine zarar vermemesi için katı çevresel gerekliliklere tabidir. Bu gerekliliklerden biri, Avustralya’da nesli tehlikede olan küçük, tavşan benzeri keseli hayvanlar korunmasıdır. Bu durum, Avustralya’nın yeşil enerji hedeflerine ulaşırken doğal mirasını koruma arasında kurması gereken hassas dengeyi gözler önüne sermektedir. SunCable projesi “Darwin”, Kuzey Bölgesi’nin başkenti ve Singapur’daki büyük sanayi tüketicilerine 6 GW’a kadar yeşil enerji sağlama hedefiyle iki aşamada hayata geçirilecektir.
Şirketin takvimine göre, nihai yatırım kararının 2027 yılına kadar alınması ve ilk elektrik teslimatlarının 2030’ların başlarında başlaması beklenmektedir. Bu takvim, Avustralya’nın daha geniş enerji dönüşüm hedefleri ve artan küresel yenilenebilir enerji talebiyle uyumludur. Projenin onayı, hükümet için büyük bir zafer olarak görülmektedir. Zira bu onay, özellikle 2050 yılına kadar ülkenin yaşlanan kömürle çalışan elektrik santrallerinin yerine nükleer enerjiyi savunan siyasi rakipleri karşısında, yenilenebilir enerjiye geçişi hızlandırma çabaları açısından önem arz etmektedir. Nükleer enerjiye ilişkin tartışmalar, Avustralya’da nükleer enerjinin yasaklandığı bir ortamda hala çekişmeli bir konudur ve bu durum, yenilenebilir enerjiye geçişi daha da kritik hale getirmektedir.[vi]
Proje özellikle enerji konusunda emsal niteliği taşımaktadır. Doğal yaşamın ve alanların korunması konusunda üst düzey yasalara sahip olan ülkenin sürdürülebilir enerji olarak lanse edilen güneş enerjisi konusunda zorlukları gün yüzüne çıkmaktadır. Öte taraftan Singapur açısından enerji yatırımların arttırılması, ilerleyen dönemlerde ülkenin sektörel yatırımlarını arttırıp bağımlılığını azaltma ihtimalini getirmektedir.
[i] “Singapore and Australia: Ambitious project that will change the energy game”, News.AZ, https://news.az/news/-singapore-and-australia-ambitious-project-that-will-change-the-energy-game, (Erişim Tarihi: 22.08.2024).
[ii] “Energy system of Singapore”, IEA, https://www.iea.org/countries/singapore, (Erişim Tarihi: 23.08.2024).
[iii] “Energy Statistics Data Browser”, IEA, https://www.iea.org/data-and-statistics/data-tools/energy-statistics-data-browser?country=SGP&fuel=Energy%20supply&indicator=TESbySource, (Erişim Tarihi: 23.08.2024).
[iv] “Energy-hungry Singapore eyes deserts, forest for renewables”, AFP, https://www.afp.com/, (Erişim Tarihi: 22.08.2024).
[v] “Regional grids key to Singapore’s energy future”, Ember, https://ember-climate.org/insights/research/regional-grids-key-to-singapores-energy-future/, (Erişim Tarihi: 23.08.2024).
[vi] “Australia greenlights $19bn solar project to export power to Singapore”, Al Jazeera, https://www.aljazeera.com/news/2024/8/21/australia-greenlights-19bn-solar-project-to-export-power-to-singapore, (Erişim Tarihi: 21.08.2024).
