Avrupa Yatırım Bankası (AYB), Avrupa’daki rüzgar enerjisi üreticilerini desteklemek amacıyla 5 milyar avroluk bir girişim başlatmaktadır. Bu çerçevede Almanya merkezli Deutsche Bank’a 500 milyon avroluk bir karşı teminat sağlanacaktır. Bu anlaşma, Deutsche Bank’ın Avrupa Birliği’nde (AB) yeni rüzgar çiftliklerine yapılacak yatırımlar için 1 milyar avroya kadar bankacılık garantileri portföyü oluşturmasına imkân tanımaktadır. Bu işlem, AYB’nin Aralık 2023 tarihinde duyurduğu ve Avrupa rüzgar sanayisinde ticari banka garantilerini güçlendirmeyi amaçladığı 5 milyar avroluk planın birer parçasıdır.[i]
Ekim 2023 tarihinde Avrupa Komisyonu tarafından sunulan AB Rüzgar Enerjisi Paketi, Avrupa genelinde yenilebilir ve rekabetçi bir rüzgar enerjisi tedarik zincirinin sürdürülmesini hedeflemektedir. Özellikle de Deutsche Bank gibi sektörün önemli kredi vericilerine karşı teminat sağlamayı öngörmektedir.[ii]
Rüzgar enerjisinin hızla artırılmasının ekonominin karbonsuzlaştırılması açısından kritik olduğunu vurgulayan AYB Başkan Yardımcısı Nicola Beer, şu ifadeleri kullanmıştır:[iii]
“Deutsche Bank ile birlikte Avrupa’daki yenilenebilir enerji genişlemesini teşvik ediyoruz ve bu sayede sürdürülebilir enerji fiyatlarını düşürüyoruz. Bu proje, sürdürülebilir ve rekabetçi bir Avrupa sanayisinde işlerin korunmasına ve yeni işlerin yaratılmasına yardımcı olacaktır”
AYB’nin 5 milyar avroluk girişimi çerçevesinde sunduğu karşı teminatlar, ticari bankaların rüzgar endüstrisinde çalışırken karşılaştıkları kredi risklerini paylaşmayı amaçlamaktadır. Bu mekanizma, bankaların ve sektörün ön ödeme ve performans garantilerine daha kolay erişimini sağlamaktadır. Bu ilk projede Deutsche Bank, AYB’nin desteğini kullanarak rüzgar enerjisi üreticilerine bankacılık garantileri sağlamaktadır. Böylece üreticiler, yeni rüzgar projeleri için ön ödemeler alabilecek ve performans garantileri sunabilecektir. Ayrıca bu garanti mekanizması, üreticilerin rüzgar çiftlikleri için gerekli olan malzemelere, örneğin türbinler, şebeke bağlantı altyapısı, kablolar ve trafo istasyonları gibi tedarikçilere teminat ödemesi yapmalarına olanak tanımaktadır.
AYB ve Deutsche Bank işbirliğiyle oluşturulan 1 milyar avroluk garanti mekanizmasının toplamda 8 milyar avroya kadar özel yatırımların başlamasını sağlaması beklenmektedir. Rüzgar enerjisi sektörü, Avrupa’da bugüne kadar bir başarı hikayesi olsa da belirsiz talep, yavaş proje izin süreçleri, tedarik zinciri sorunları, yüksek enflasyon ve artan uluslararası rekabet gibi zorluklarla karşı karşıyadır. AYB ve Deutsche Bank arasındaki bu sözleşme, bu tür zorluklarla başa çıkmak ve dolayısıyla yeşil geçiş projelerinin finansmanını sağlamak için risk paylaşım araçlarını kullanmanın bir örnek olma yolundadır. Karşı teminatlar, rüzgar enerjisi dağıtımını hızlandırmak için gerekli artan üretim taleplerini karşılamak üzere kullanılabilecek ek finansmanı serbest bırakmaktadır.
Rüzgar enerjisi, Avrupa Birliği’nin yenilenebilir enerji hedefine ulaşmasında önemli bir rol oynamaktadır. AB’nin 2030 yılına kadar %45 yenilenebilir enerji payına ulaşabilmesi için kurulu rüzgar kapasitesinin 117 gigawatt (GW) artırılması gerekmektedir. Bu girişim, 32 GW kapasite inşasını mümkün kılmaktadır. Konuyla ilgili yapılan yorumlara geçecek olursak, Avrupa Yeşil Anlaşması, Kurumsal İlişkiler ve Öngörüden Sorumlu İcra Başkan Yardımcısı Maroš Šefčovič, şu ifadelerini kullanmıştır:[iv]
“Başarılı bir temiz enerji geçişi için Avrupa’da güçlü bir temiz teknoloji üretim sektörüne ihtiyaç vardır. Bu girişim, Avrupa rüzgar sektörünün hem iç pazarda hem de küresel düzeyde büyümesini sürdürebilmesi için gerekli finansal desteğe erişimini sağlayacaktır.”
Enerji Komiseri Kadri Simson ise şu değerlendirmede bulunmuştur:[v]
“Rüzgar enerjisi, Avrupa’nın iddialı yenilenebilir enerji hedefine ulaşmasında anahtar bir rol oynamaktadır. Bunun gerçekleşmesi için ekipman üreticilerimizi desteklemeye devam etmeliyiz. Böylece Avrupa yeşil geçişe ilerlerken rekabetçi kalabilir ve yeşil istihdam sağlayabilir. Avrupa Yatırım Bankası’yla yapılan bu zamanında girişim, Avrupa Rüzgar Enerjisi Paketi çerçevesinde yatırımları açığa çıkarmak ve rüzgar sektörüne ivme kazandırmak için önemli bir katkıdır”
AYB ve Deutsche Bank arasındaki işbirliği, Avrupa’nın rüzgar enerjisi sektörünü desteklemek ve büyütmek adına önemli bir adım teşkil etmektedir. 5 milyar avroluk girişim, Avrupa’nın sürdürülebilir enerji hedeflerine ulaşmasına katkıda bulunurken, rüzgar enerjisi ekipman üreticilerine sunulan 500 milyon avroluk karşı teminat, sektördeki finansman zorluklarını aşmak için kritik bir mekanizma sunmaktadır. Bu işbirliği, bankaların rüzgar enerjisi projelerine daha kolay erişim sağlaması ve bu alanda daha fazla yatırım yapılmasını teşvik etmesi açısından büyük bir fırsat yaratmaktadır.
Rüzgar enerjisi, Avrupa Birliği’nin 2030 yılına kadar %45 yenilenebilir enerji hedefine ulaşmasında belirleyici bir rol oynayacaktır. AYB ve Deutsche Bank’ın sunduğu finansal destek, bu hedefe ulaşmak için gerekli olan kurulu kapasitenin artırılmasını sağlayacak ve sektördeki oyuncuların projelerini hayata geçirebilmesi için önemli bir kaynak oluşturacaktır.
Sonuç olarak, kamu ve özel sektör arasındaki bu işbirliği, Avrupa’nın dijital ve sürdürülebilir dönüşümünü hızlandırmaya katkıda bulunacaktır. AYB ve Deutsche Bank’ın rüzgar enerjisi üreticilerine sunduğu destek, Avrupa’nın yeşil geçişine ve ekonomik büyümeye katkıda bulunarak yeni istihdam olanakları yaratacak ve sektördeki rekabet gücünü artıracaktır. Bu girişim yalnızca rüzgar enerjisi sektörünün gelişimini desteklemekle kalmayacak, aynı zamanda Avrupa’nın enerji bağımsızlığını artıracak ve iklim değişikliğiyle mücadelede atılan önemli bir adım olacaktır. En nihayetinde AYB-Deutsche Bank işbirliği, rüzgar enerjisi alanında sürdürülebilir ve yenilikçi çözümler üretme yolunda büyük bir fırsat sunmaktadır.
[i] “Germany: EIB and Deutsche Bank to boost Europe’s wind energy manufacturers”, European Investment Bank, https://www.eib.org/en/press/all/2024-308-eib-and-deutsche-bank-to-boost-europe-s-wind-manufacturers, (Erişim Tarihi: 02.08.2024).
[ii] “EIB commits €5 billion to support Europe’s wind manufacturers and approves over €20 billion in financing for new projects”, European Investment Bank, https://www.eib.org/en/press/all/2023-510-eib-commits-eur5-billion-to-support-europe-s-wind-manufacturers-and-approves-over-eur20-billion-in-financing-for-new-projects, (Erişim Tarihi: 02.08.2024).
[iii] “Germany: EIB and Deutsche Bank to boost Europe’s wind energy manufacturers”, European Investment Bank, https://www.eib.org/en/press/all/2024-308-eib-and-deutsche-bank-to-boost-europe-s-wind-manufacturers, (Erişim Tarihi: 02.08.2024).
[iv] Aynı Yer.
[v] Aynı Yer.
