Fransa Dışişleri Bakanı Catherine Colonna, iklim değişikliği problemleriyle karşı karşıya olan Güney Pasifik ülkelerinden gelenlere kapılarının açık olduğunu söylemiştir. Colonna, Fransa’nın geçen ay Avustralya’nın iklim değişikliğiyle ilgili Tuvalu’ya yardım eli uzatma teklifini “büyük bir ilgiyle” izlediğini dile getirmiştir.[i]
Pasifik liderlerinin Cook Adaları’nda bir araya geldiği toplantıda Avustralya Başbakanı Anthony Albanese, başlangıçta yılda en fazla 280 Tuvalulu’nun Avustralya’ya gelmelerine izin verecek bir planı açıklamıştır. Tuvalu’nun 11,000 nüfusu vardır ve alçak atolleri, onu küresel ısınmaya karşı özellikle savunmasız kılmaktadır.[ii]
Fransız Polinezyası ve Yeni Kaledonya’nın benzer tekliflerde bulunma kapasitesine sahip olup olmadığı konusunda emin olmadığını söyleyen Colonna, şu ifadeleri kullanmıştır: [iii]
“Herhangi bir spesifik talebi değerlendirmeye açığım. Ancak Avustralya’nın kıtasının büyüklüğü, Fransız Polinezyası ve Yeni Kaledonya’nın büyüklüğü ve güzellikleriyle büyük bir fark yaratıyor. İklim değişikliğinin kontrol altına alınmasını ve yönetilmesini tercih ederim. Önleyici hareket, belki de geç olduğunda bazı düzeltici önlemleri almaktan daha iyidir.”
Colonna, Tuvalu’nun başlattığı Avustralya anlaşmasının iklim değişikliğiyle mücadelenin bir yolu olduğunu söylemiştir. Anlaşmanın Avustralya ile Tuvalu arasındaki detaylarını bilmediğini, ancak bunun uluslararası hukukun temel prensiplerine uyduna emin olduğunu belirtmiştir. Anlaşma kapsamında Avustralya, Tuvalu’ya büyük doğal felaketler ve salgınlar kapsamında ve ayrıca askeri saldırılara yanıt olarak yardım etmeyi taahhüt etmektedir. Ayrıca, Tuvalu’nun başka bir ülkeyle güvenlik veya savunma anlaşması yapmak istemesi durumunda Avustralya’ya veto yetkisi vermektedir.[iv]
Tuvalu Başbakanı Kausea Natano, Avustralya’yla yeni düzenlemenin her iki ülkenin egemenliğine saygı gösterdiğini ve iklim değişikliği gibi zorluklarla başa çıkmak için her ülkenin diğerini desteklemeyi taahhüt ettiğini söylemiştir.
İklim değişikliği kaynaklı tehditlerin artmasıyla birlikte ülkeler arasında yerleşim taleplerinin ortaya çıkabileceği bir dönemde Fransa Dışişleri Bakanı, bu konuda açıklıkla bir çözüm bulma isteğini dile getirmiştir. Bu durum, iklim değişikliğiyle mücadelede uluslararası işbirliğinin önemini vurgulamaktadır. Ancak Fransız Polinezyası ve Yeni Kaledonya’nın bu tür talepleri karşılayıp karşılayamayacağı belirsizdir, bu da bölgesel bir diplomatik dinamiği yansıtabilir.
Avustralya’nın Tuvalu’yla yaptığı anlaşmanın detayları bilinmemektedir. Dikkat çekici husus ise Tuvalu’nun başka ülkelerle anlaşma yapması durumunda Avustralya’ya veto yetkisine sahip olmasıdır. Bu, iklim değişikliğiyle mücadelede uluslararası arenada güç dengelerinin nasıl etkili olduğunu göstermektedir. Bu tür anlaşmalar, küçük adalar devletlerinin iklim değişikliği karşısında güvenliklerini güvence altına alma çabalarını vurgulamaktadır.
Fransız Dışişleri Bakanı, anlaşmanın detaylarını bilmemesine rağmen uluslararası hukukun temel prensiplerine saygı duyduklarını belirtmektedir. Bu durum, iklim değişikliğiyle mücadelede uluslararası işbirliğinin hukuki çerçevesini yansıtabilir. Ayrıca, açıklamadaki “İklim değişikliğinin kontrol altına alınmasını ve yönetilmesini tercih ederim” ifadesi, iklim adaletine ve sorumluluğa vurgu yapabilir.
Gelişme, Tuvalu’nun başka bir ülkeyle güvenlik veya savunmayla ilgili bir anlaşma yapmak istemesi durumunda Avustralya’ya veto yetkisi verilmesini içermektedir. Bu durum, Çin gibi büyük oyuncuların bölgedeki etkilerinin de dikkate alındığını göstermektedir.
Fransa, Avustralya’yla ilişkilerin geçmişte bir denizaltı anlaşması nedeniyle gerildiğini, ancak daha sonra iyileştiğini belirtmektedir. Bu örnek, iklim değişikliği gibi küresel konularda bile ülkeler arasındaki geçmiş anlaşmazlıkların nasıl aşılabileceğini ve işbirliğinin nasıl artırılabileceğini göstermektedir.
Sonuç olarak gelişmeler, iklim değişikliğiyle mücadelede uluslararası işbirliği, güç dengeleri, uluslararası hukuk, bölgesel güvenlik ve diplomatik ilişkiler gibi birçok önemli konuya işaret etmektedir. Bu faktörler, küresel iklim değişikliğiyle başa çıkma çabalarının karmaşıklığını ve bu konudaki uluslararası politika dinamiklerini göstermektedir.
[i] “French Foreign Minister Says she is Open to South Pacific Resettlement Requests due to Rising Seas”, Associated Press News, https://apnews.com/article/french-colonna-australia-tuvalu-climate-change-b77617344c2deff169a1e1144d2f7adf, (Erişim Tarihi: 04.06.2024).
[ii] Aynı yer.
[iii] Aynı yer.
[iv] Aynı yer.
