Almanya’nın aşırı sağ partisi Almanya İçin Alternatif Partisi’nden (AfD) Alice Weidel, 8 Ekim 2023 tarihinde yaptığı açıklamada, “AfD’nin artık Doğu Almanya’ya özgü olmadığını, Almanya’nın tamamına hitap eden büyük bir parti olduklarını” ifade etmiştir.[1] Bundna on yıl önce kurulan AfD, Almanya’nın doğusunda oldukça güçlüdür. Parti, yaklaşık bir yıl içerisinde bu bölgedeki üç eyalet seçiminde ilk kez en güçlü parti olarak çıkmayı ummaktadır.[2]
8 Ekim 2023 tarihindeki eyalet seçimleri, Almanya Şansölyesi Olaf Scholz Hükümeti’nin görev süresinin ortasında gündeme gelmiştir. Bu seçimler, ulusal hükümetteki sürekli çekişmelerin ve ülkeye gelen göçmen sayısının azaltılması baskılarının arttığı bir dönemde gerçekleşmiştir.
Almanya’nın ana muhalefet gücü olan Birlik Bloku, zaten lider olduğu iki eyalette seçimleri kazanmıştır. Ancak AfD, günün en büyük kazananlarından biri olarak öne çıkmış ve Hesse’de oyların %18,4’ünü alarak ikinci sırayı elde etmiştir. Bu, batıdaki bir eyalet oylamasında ilk kez gerçekleşmiştir. Bavyera’da ise %14,6 oy alarak üçüncü sırada yer almıştır.[3]
AfD, başlangıçta avro bölgesine yönelik eleştirilerle 2013 yılında kurulmuştur. Parti, 2015 yılında büyük bir göçmen ve mülteci akınının ardından güç kazanmış, ardından ilk kez 2017 yılında Almanya’nın ulusal parlamentosuna girmiştir.
AfD’nin yükselişi, Alman siyasi konjonktüründe önemli bir değişimin göstergesidir. AfD, kuruluşundan bu yana hem Doğu Almanya’da hem de Batı Almanya’da giderek artan bir destek kazanmıştır. Bu durum da partinin artık sadece Doğu Almanya’ya özgü bir hareket olmadığını, aksine tüm Almanya genelinde ciddi bir siyasi güç haline geldiğini ortaya koymaktadır.
AfD’nin oy oranlarıyla birlikte popülaritesinin artması, Almanya’da göçmen krizi ve mülteci akını gibi önemli sosyal ve politik olaylarla paralellik göstermektedir. Özellikle 2015 yılında Almanya’ya gelen çok sayıda mültecinin ardından AfD’nin popülaritesinde belirgin bir artış yaşanmıştır. Göçmen karşıtı politikaları ve vatanseverlik vurgusu, AfD’nin seçmen kitlesini genişletmiş ve geleneksel partiler karşısındaki konumunu güçlendirmiştir.
AfD’nin yükselişini sadece göçmen politikalarına bağlamak doğru olmayacaktır. Bu durum aynı zamanda Alman siyasi sistemindeki memnuniyetsizlik ve hükümete karşı duyulan güvensizlikle de ilişkilidir.
Alman siyasetindeki bu değişimler, geleneksel siyasi partilerin ele alması gereken zorlukları da öne çıkarmaktadır. Mevcut siyasi partiler, halkın endişe ve taleplerine daha etkili bir şekilde yanıt vermek için politikalarını gözden geçirmekte ve diyalog yoluyla çözüm aramaktadır.
Sonuç olarak AfD’nin Alman siyasi manzarasındaki yükselişi, toplumun hassas konulardaki değişen beklentilerine ve memnuniyetsizliklerine bir tepki olarak ortaya çıkmıştır. Bu durum, Alman siyasetinin dinamiklerindeki değişimin bir göstergesi olarak okunabilir. Öte yandan bu gelişme, Almanya’da meydana gelecek siyasi gelişmeleri anlamak için dikkate alınması gereken önemli bir faktördür.
[1] “German Far-Right Leader Says Gains in State Elections Show Her Party has ‘Arrived’”, Associated Press News,https://apnews.com/article/germany-far-right-afd-state-elections-8814bb775addc9e279979028bbcad772, (Erişim Tarihi: 11.10.2023).
[2] Aynı yer.
[3] Aynı yer.
