Çin Halk Cumhuriyeti tarafından 2013 yılında başlatılan Kuşak ve Yol Girişimi, küresel ticareti canlandırmayı, altyapı projelerini geliştirmeyi ve bağlantıları güçlendirmeyi hedefleyen büyük çaplı bir ekonomi kalkınma ve yatırım projesidir. Pekin, 17 ve 18 Ekim 2023 tarihlerinde Kuşak ve Yol Forumu’nun üçüncüsüne ev sahipliği yapmıştır. Projenin 10. yıldönümü anısına gerçekleşen forum, çok sayıda dünya liderlerinin katılımından da anlaşılacağı üzere, küresel bir vizyon ve başarı öyküsü ortaya koymuştur. Çin, gerçekleşen forum aracılığıyla da Kuşak ve Yol Girişimi’ne ilişkin görüşlerini açıklama fırsatını elde etmiştir. Kuşak ve Yol Girişimi, geçtiğimiz 10 yıllık süreçte sadece üye ülkeler ve bölgeler arasında bağlantılar kurmakla kalmamış aynı zamanda ekonomik büyümeye yeni bir ivme kazandırarak dünya genelinde insanların refahının artmasına da katkıda bulunmuştur.
2013-2022 yılları arasında Çin ve Kuşak ve Yol ülkeleri arasındaki toplam ticaret hacmi yıllık ortalama %6,4 oranında artarak 19,1 trilyon dolara ulaşmış ve iki yönlü olarak gerçekleşen yatırım 380 milyar doları aşmıştır. Sadece 2022 yılında Çin’in Kuşak ve Yol ülkeleriyle olan mal ticareti 2,07 trilyon dolara ulaşarak rekor kırmıştır. Bu ülkeler arasındaki ticaretin hızla gelişmesi, ticaretin serbestleştirilmesi ve kolaylaştırılması küresel ölçekte ticari serbestleşme ve işbirliğine yeni bir ivme kazandırmıştır.
Geçtiğimiz on yıl boyunca Çin, aktif bir şekilde standartlar ve kurumlar oluşturarak bunları denizaşırı projelerde hayata geçirmiştir. Dijital finans çağının zorluklarının üstesinden gelebilmek için Çin Merkez Bankası da Kuşak ve Yol ülkeleriyle “fintech” alanında bilgi paylaşımı, ortak araştırma ve inovasyon ve düzenleyici işbirliğine yönelik çalışmalarını hızlandırarak “Dijital İpek Yolu”nun sorunsuz bir şekilde gelişmesini sağlamıştır.
Çin, dijital ekonomi alanında geliştirmiş olduğu eğitimlerle Kuşak ve Yol ülkeleriyle işbirliğini güçlendirmedeki avantajlarını tam olarak kullanmış ve özellikle de çiftçilerinin gelirlerinde artış sağlamaya yardımcı olan dijital ekonomi yetenekleri konusunda önemli eğitim programları uygulamıştır. Çin, Kuşak ve Yol ülkeleriyle sağlık ve tıp alanındaki işbirliğini de derinleştirmektedir.
COVID-19 salgınının patlak vermesinden sonra Çin, çok sayıda aşı sağlayarak ekonomik iyileşmenin yeniden başlamasını etkili bir şekilde teşvik etmiştir. Kuşak ve Yol Girişimi’nin yüksek kaliteli gelişimini sağlamak için Çin, girişim çerçevesinde geliştirilen projelerle Küresel Güney ülkeleri ağırlıklı bir uluslararası dolaşım modeli oluşturmaktadır. Dünyanın fabrikası olarak Çin, Kuşak ve Yol ülkeleriyle karşılıklı tamamlayıcı ticari ve ekonomik bağlar oluşturmak için dünyaya daha fazla “Çin malı ve “Çin’de üretilmiş” markalar sunmaya devam etmektedir.
İlk başta 65 ülke ve 20’den fazla uluslararası organizasyon tarafından desteklenen girişim, zaman içinde daha fazla ülkenin katılımını çekmiştir. Kuşak ve Yol Girişimi 44 Sahra Altı Afrika ülkesi, 35 Avrupa ve Orta Asya ülkesi, 25 Doğu Asya ve Pasifik ülkesi (Çin dahil), 21 Latin Amerika ülkesi ve Karayipler, 18 Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkesi, 6 Güneydoğu Asya ülkesiyle tüm kıtalara uzanmıştır. Ayrıca bu proje, 18 Avrupa Birliği (AB) ülkesi ve 9 G20 ülkesiyle de çalışmalarını sürdürmektedir. Kuşak ve Yol Girişimi, başlangıcından bu yana birçok ülkenin katılımını çekmiş ve daha fazla ülkenin de katılmak istediği bir uluslararası proje haline gelmiştir. Bu ülkeler, girişimin sağlamış olduğu potansiyel ekonomik fırsatları değerlendirmekte ve projeye katılarak ticari ve altyapı avantajlarından yararlanmayı hedeflemektedir. Çin, diğer ülkelerin katılımını teşvik etmek ve Kuşak Yol Girişimi’ne daha fazla uluslararası boyut kazandırmak amacıyla bir dizi diplomatik girişimde bulunmaktadır.
Sonuç olarak Kuşak ve Yol Girişimi, Asya, Afrika ve Avrupa ülkesi başta olmak üzere geniş bir coğrafyada faaliyet göstermektedir. Bu proje, katılımcı ülkeler arasında ekonomik büyümeyi teşvik etme, ticareti arttırma ve küresel işbirliğini güçlendirme açısından önemli bir başarı elde etmiştir. Girişimin başarısı ve sürdürülebilirliği, Çin’in katılımcı ülkelerin ihtiyaçlarını dikkate alarak onlara cevap veren politikalar üretmesine, dikkatli planlama yapmasına ve şeffaflık ilkesine dayanmaktadır. Kuşak ve Yol Girişimi, dünya genelinde daha fazla ülkenin katılımını çekmeye devam etmekte olup katılan ülkeler arasında işbirliği ve ekonomik entegrasyonu arttırarak küresel ekonomiye olumlu katkılarda bulunmayı hedeflemektedir.
