Dünya çapında teknolojinin ilerlemesiyle birlikte bilişim sektörü de önem kazanmaktadır. Çeşitli ülkelerde bilişim konularında forumlar ve etkinlikler organize edilmektedir. Gerçekleştirilen etkinlikler, bilişim sektöründeki yenilikleri tartışmak, fikir alışverişinde bulunmak ve sektördeki fırsatları değerlendirmek için önemli fırsatlar sunmaktadır. Bu kapsamda 24 Mart 2023 tarihinde ilk Orta Asya Bilişim Forumu, Kırgızistan’ın Başkenti Bişkek’te düzenlenmiştir. Söz konusu etkinlik, bilişim sektörünün bölgedeki önemli paydaşlarını bir araya getirmiştir. Zirvede bölgenin dijital dönüşümüne katkıda bulunmak için çeşitli konular ele alınmıştır.
Bişkek’te gerçekleştirilen foruma ABD ve Japonya da katılım sağlamıştır. Orta Asya ülkelerinden ise Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan’ın önde gelen bilişim şirketleri toplantıya iştirak etmiştir. Kırgızistan Cumhurbaşkanlığı İdaresi’nin desteği ve Japonya Dış Ticaret Örgütü’nün yardımıyla gerçekleştirilen bilişim sektöründeki dünya liderleri buluşması, önemli bir etkinlik olarak nitelendirilebilir.[1] Zira forumun ardından Kırgızistan’ın bilişim teknolojilerinde giderek daha cazip bir yer haline geldiği düşüncesi hasıl olmuştur. Etkinlikte Kırgızistan Cumhurbaşkanlığı İdaresi Siyasi ve Ekonomik Araştırmalar Dairesi Başkanı Almaz Isanov şu ifadeleri kullanmıştır:[2]
“Kırgızistan’ın demografik açıdan bir avantajı var. O da nüfusun %45’inden fazlasını gençlerin oluşturması. Gençler, internete ihtiyaç duyacakları yeni bir döneme girmek için hazırlar.”
Kırgızistan, son yıllarda bilişim teknolojileri sektöründe kayda değer bir ilerleme kaydetmiştir. Ülke, bilişim teknolojileri konusunda yetenekli insan kaynaklarına sahiptir. Kırgızistan, yazılım geliştirme, veri işleme ve telekomünikasyon hizmetleri açısından öne çıkmaktadır. Bilindiği üzere, bilgi teknolojileri sektörünün en önemli alanları arasında yazılım geliştirme, telekomünikasyon ve veri işleme hizmetleri yer almaktadır. Dolayısıyla Kırgızistan’ın dönüşümü, ülkeyi modern bir dijital toplum ve dijital bir ekosistem haline getirme yolunda ilerlemektedir.
Kırgızistan’ın bilgi teknolojileri alanındaki potansiyeli, devletin aldığı önlemlerle desteklenmektedir. 1999 yılında yürürlüğe giren “Bilişim Yasası” ve 2002 senesinde kabul edilen “Kırgız Cumhuriyeti’nin Kalkınması için Bilgi ve İletişim Teknolojileri Ulusal Stratejisi” bilgi teknolojilerinin gelişmesini düzenlemektedir.[3]
Bişkek yönetimi, 2019 yılında “Dijital Kırgızistan 2019-2023” stratejisini kabul etmiştir. Stratejiye göre, hedeflenen dijital altyapının ve internet bağlantısının geliştirilmesiydi. Ekonomik büyümenin ve bankacılık sektörlerinin dijital dönüşüm yoluyla desteklenmesi, internet kaynaklı platformların ve hizmetlerin geliştirilip yaygınlaştırılması, bilgi teknolojileri eğitiminin yaygınlaştırılması ve fırsatlarının geliştirilmesiyle “dijital okuryazarlık” oluşturulmuştur.
Ülkenin dijital toplum olarak modernleşmesi ve gelişimi devam etmektedir. Kamu yönetimi, eğitim, ekonomi ve çevrimiçi ödeme sistemi gibi alanlarda dijitalleşme ve teknoloji kullanımı artmıştır. Özellikle de yapay zeka sorunlarının çözümü için çalışılmaktadır. Bireylerin alışverişlerinde temassız ve mobil ödeme imkanının sağlanmasını yanı sıra para transferi için sınırötesi ödeme yönteminin kurulması da üzerinde durulan önemli konular arasında yer almaktadır.
2023 yılının başlarında Kırgızistan’da internet kullanımı %77.9’a ulaşmış olup, ülkede 5.2 milyon internet kullanıcısı bulunmaktadır. 2023 yılının Ocak ayında Kırgızistan’da toplam nüfusun %41.1’ine karşılık gelen 2.75 milyon insan sosyal medya kullanıcısı olarak kayda geçmiştir. [4]
Orta Asya’da bilgi teknolojileri gelişimini teşvik etmek maksadıyla çeşitli girişimlerde bulunulmuştur. Bu girişimlerden biri, yüksek hızlı internet bağlantısı ve gelişmiş BT hizmetleri sağlayarak Orta Asya ülkeleri arasında bilimsel ve eğitsel işbirliğini geliştirmeyi amaçlayan Orta Asya Araştırma ve Eğitim Ağı’dır. Proje, Avrupa Birliği ve Uluslararası Bilim ve Teknoloji Merkezi tarafından desteklenmektedir.[5] Kırgızistan da bu projenin bir parçasıdır.
Sonuç olarak Kırgızistan’da bilişim teknolojileri sektörü hızla gelişmektedir. Ülkenin genç ve eğitimli bir nüfusa sahip olması da bilgi teknolojileri sektöründe vasıflı işgücünün geliştirilmesi için güçlü bir temel oluşturmaktadır.
[1] “First Central Asian IT Forum kicks off in Bishkek”, Kabar News, http://en.kabar.kg/news/first-central-asian-it-forum-kicks-off-in-bishkek/, (Erişim Tarihi: 25.03.2023).
[2] Aynı yer.
[3] “Kyrgyzstan Review”, РАЗВИТИЕ СИСТЕМЫ ТЕЛЕКОММУНИКАЦИЙ И ИНФОРМАЦИОННЫХ ТЕХНОЛОГИЙ, https://rus.gateway.kg/strategii-razvitiya/nacionalnaya-strategiya-sokrashheniya-b/razdel-v-obespechenie-ustoychivogo-yekon/razvitie-sistemy-telekommunikaciy-i/, (Erişim tarihi: 26.03.2023).
[4] “Date Portal Digital 2023 Kyrgyzstan”, Datare Portal, https://datareportal.com/reports/digital-2023-kyrgyzstan#:~:text=The%20state%20of%20digital%20in%20Kyrgyzstan%20in%202023&text=There%20were%205.21%20million%20internet,percent%20of%20the%20total%20population, (Erişim Tarihi: 26.03.2023).
[5] “CAREN (Central Asia)”, In the Field, https://www.inthefieldstories.net/network/caren/, (Erişim Tarihi: 26.03.2023).
